یگانه متفکر تنها مصطفی شعاعیان

نویسنده: هوشنگ ماهرویان
ناشر: بازتاب نگار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 120
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1383 - دوره چاپ : 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

مصطفی شعاعیان (زاده ۱۱ اسفند ۱۳۱۴-درگذشته ۱۶ بهمن ۱۳۵۴) نویسنده، فعال سیاسی چپگرا و مارکسیست دموکرات ایرانی بود. بسیاری از پژوهشگران تاریخ و اندیشه سیاسی او را نه تنها یک چریک که یک متفکر و روشنفکر می‌دانند. شعاعیان امروزه به عنوان تنها چپ مستقل دهه ۴۰ شناخته می‌شود.در ابتدای دهه پنجاه، او با کمک چندتن از همفکرانش گروه «جبهه دموکراتیک خلق» را سازمان داد. نام مستعار او «رفیق سرخ» بود.

زندگی و بارآمدن در پهنه یی سرشار از زبونی و توسری خوری های بی شمار استبداد بی پیر؛ بریدن زبان به کم ترین بهانه؛ کوبیدن مغز حتا برای شادی و تفریح؛ خفه کردن هرگونه اعتراضی برای «امنیت»؛ به گور سپردن هر اندیشه ی نوینی بدین منطق آزار منشانه که «تو را چه به این غلطا!»؛ سخن کوتاه:
فرمان روایی دیرپای خودکامگی پلیدانه ی شاهنشاهی ارتجاع - استعمار بر جامعه، باعث شده است که حتا پیکارگران با این پدیده ی ننگین و تباهی بار، خود نیز به آلودگی های آن آلوده باشند.

پس از کودتای بیست و هشت مرداد 1332 طرفداران جبهه ملی و خط مصدق تحت پیگرد قرار گرفتند و امکان فعالیت سیاسی آنها محدود شد. یکی از نتایج این محدودیت ها بیگانه شدن فکری و سیاسی آنها از یکدیگر بود. ادامه اعدام و شکنجه توسط دیکتاتوری شاه، جو سرکوب و خفقان را هر روز سنگین تر و آتش خشم مخالفین را افروخته تر می کرد.

کم کم در جوانان این فکر بوجود آمد که جواب زور را باید با زور داد و مبارزه هر قدر با شدت و خشونت بیشتری صورت گیرد به همان نسبت نتیجه بیشتر و بهتر خواهد بود. این عوامل و جو بین المللی که ویژگی آن مبارزه ملتها علیه استعمار گران خارجی بود، باعث شد که در دهه قبل از بهمن 57 بخشی از فعالین نهضت ملی مبارزه سیاسی و دور از خشونت همیشگی ملیون را در مبارزه علیه دیکتاتوری غیر موثر دانسته، به تصور اینکه راه های بهتری یافته اند به دنبال آن راه ها رفتند.

مصطفی شعاعیان یکی از این فعالین بود. با مطالعه آثار و نوشته های او به آزادیخواهی، دموکرات بودن، استقلال طلبی، ملی گرائی، صداقت، شجاعت در تحلیل، عمق تفکر و اندیشمندی کم نظیر وی پی میبریم. جای تاسف است که انسانی مثل او که بدون شک میتوانست منشا اثرات قابل ملاحظه ای در مبارزه برای آزادی و دموکراسی ایران باشد، در راه مبارزه مسلحانه افتاد، جان خود در این راه از دست داد.