گوهرها

گوهرها

نویسنده: یحیی ذکاء
ناشر: شرکت سهامی کتابهای جیبی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 127
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1356 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : نو ؛ جلد کتاب خاک گرفتگی مختصری دارد

مروری بر کتاب

مصور

کتاب جوانان

تاریخ استفاده از زیورها و گوهرها به اندازه تاریخ پیدایش آدمیان در پهنه گیتی ، کهن و طولانی است. اما ایرانیان نیز از همان آغاز تاریخ خود با گوهرها و زیورهای گوناگون سروکار داشته اند. حماسه ملی ما ایرانیان (شاهنامه فردوسی) پر از نام گوهرها و زیورهای گوناگونی است که نیاکانمان آنها را شناخته ، به کار می برده اند. نگاهی به نام (جواهرنامه)هایی که درسده های گوناگون بنام شاهان و شهریاران و نامداران ایران نوشته و تالیف گردیده است و نمونه ها و آثار فراوان از گوهرها و سنگ های قیمتی دیگر که درموزه ها نگاه داری می شود ، خود بهترین گواه این توجه و علاقه است ...

یحیی ذکاء پژوهشگر ، نویسنده ، استاد دانشگاه ، و از کارشناسان برجسته آثار هنری ، در سال ۱۳۰۲ در تبریز چشم به جهان گشود. جدش حاج میرزا علی اعیان از تجار معروف تبریز بود. پدرش میرزاعلی نقی ذکاء کارمند راه‌آهن بود و سپس به بانک ملی انتقال یافت. وی در سال ۱۳۱۶ از تبریز به تهران آمد و پس از دو سال به بانک قزوین منتقل شد، تا اینکه مجددآ در سال ۱۳۲۱ به تهران آمد.

ذکاء در زمینه‌های گوناگون پژوهشهای ارزشمندی انجام داد و در بسیاری از موضوع های بکر و نو در حوزۀ فرهنگ و هنر ایران ، برای نخستین‌بار به پژوهش پرداخت ؛ از جمله در تاریخ ، مردم‌شناسی ، زبان و گویش ، تاریخ پوشاک ، تاریخ ارتش ، نقاشی و عکاسی. پژوهشهای اولیۀ وی تا پایان تحصیلات دانشگاهی بیشتر بر ادبیات ، زبان‌شناسی و تاریخ متمرکز بود.

برخی از کارهای علمی او در این دوره عبارت‌اند از: گردآوری آثار احمد کسروی، از جمله چهل‌مقاله کسروی (تهران ۱۳۳۳ش)، کافنامه (تهران ۱۳۳۱ش)، فرهنگ کسروی (تهران ۱۳۳۶ش)، و کاروند کسروی (تهران ۱۳۵۲ش)؛ نگارش مقالاتی دربارۀ گویشهای فارسی بازمانده از زبان کهن آذری در آذربایجان، که از مهم‌ترین منابع تحقیق در این زمینه است؛ مجموعه مقالات وی دربارۀ زبان آذری، ازجمله تحقیق دربارۀ گویشهای گلین‌قیه (هرزندی و کرنیگان) که در ۱۳۳۲ش‌ چاپ شد و پس از مرگش مجدداً باعنوان جستارهایی دربارۀ زبان مردم آذربایگان به‌چاپ رسید؛ و چاپ اثر ارزشمند عباس اقبال باعنوان وزارت در عهد سلاطین بزرگ سلجوقی (تهران ۱۳۳۸ش) با همکاری محمدتقی دانش‌پژوه.

وی همچنین برپایۀ نقوش و سنگ‌نگاره‌ها و متون تاریخی، دو کتاب پیشینه سان و رژه در ایران (تهران ۱۳۵۰ش) و ارتش شاهنشاهی ایران از کوروش تا پهلوی (تهران ۱۳۵۰ش) و مقالۀ «تاریخچه تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران: از آغاز سده سیزدهم هجری قمری تا امروز» را برای مجلۀ هنر و مردم تألیف کرد. اشتغال وی در ادارۀ هنرهای زیبای‌کشور (وزارت فرهنگ‌وهنر) درحدود ۱۳۳۷ش، او را به‌ علاقۀ اصلی‌اش یعنی هنر نزدیک کرد. ذکاء از برجسته‌ترین کارشناسان آثار هنری به‌ویژه نقاشی ایرانی بود. او در ۱۳۵۵ش، هنگامی که آرتور هوتن قصد داشت شاهنامه شاه‌طهماسبی را به ایران بفروشد، مأمور شد به امریکا برود و ارزش این نسخۀ ارزشمند را تعیین کند. ذکاء برای تک‌تک نگاره‌های نسخۀ مذکور بهای حداقلی و حداکثری تعیین کرد و ارزش تقریبی این نسخه را به‌دست آورد.