گهواره ی گربه

نویسنده: کرت ونه گوت جونیور
مترجم: علی اصغر بهرامی
ناشر: افق
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 408
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1386 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

گهواره‌ی‌ گربه‌ هم‌چون‌ هزار و یک‌ شب‌ داستانی‌ پوست‌ پیازی‌ و تو در توست‌. این‌ رمان‌ ترکیبی‌ از تصادف‌های‌ پیاپی‌ و اتفاق‌های‌ غریب‌ و ناشناخته‌ در نفس‌ زمان‌ است‌ که‌ سرنوشت‌ انسان‌ها را دگرگون‌ می‌کند و فاجعه‌ می‌آفریند. ونه‌ گوت‌ نویسنده‌ی‌ چهاردهمین‌ رمان‌ قرن‌ بیستم‌، "سلاخ‌ خانه‌ی‌ شماره‌ی‌ پنج‌" در این‌ رمان‌ پسامدرن‌ با طنز تقابل‌ علم‌ و هنر را نشان‌ می‌دهد و ادبیات‌ و چگونگی‌ آفرینش‌ ادبی‌ را دست‌مایه‌ی‌ خلق‌ اثر خویش‌ می‌سازد

کتاب گهواره گربه، رمانی علمی تخیلی نوشته ی کورت ونه گات است که نخستین بار در سال 1963 به چاپ رسید. دکتر فلیکس هونیکر، یکی از به وجود آورندگان بمب اتم، میراثی مرگبار را برای جهان به جای گذاشته است. او مخترع ماده ای شیمیایی و کشنده است که می تواند تمام سیاره را منجمد سازد. جست و جو برای یافتن این ماده، به سه فرزند عجیب و غریب هونیکر، به دیکتاتوری دیوانه در کارائیب و به جنون منتهی می شود.

"کتابی است که به یکی از چندین و چند روش موجود برای پایان دادن به دنبا می‌پردازد." رمان گهواره گربه، تشریح طنزآمیز ونه گات بر زندگی انسان مدرن و دیوانگی حاکم بر عصر تجدد است. این داستان بی نهایت جذاب و تفکربرانگیز درباره ی سرنوشت نهایی سیاره ی زمین، یکی از مهمترین کتاب های سده ی بیستم است و اوج توانایی های نویسنده ی خود را در خلق اثری ماندگار و تأثیرگذار نشان می دهد.

گهواره گربه کتابی است درباره بازی‌های ساده روزگار ما. درباره بازی‌های نظامی و بازی‌های مذهبی. درباره بازیچه بودن علم در دست دانشمندان بی‌مسئولیت.دانشمندانی که خود ونه‌گات با خوشنودی نسل آنها را منقرض شده می‌داند. دانشمندانی که تربیت شده فرهنگ جنگ‌های جهانی بوده‌اند. کل کتاب توضیح همین فرهنگ جنگ است.

سیاست‌مدارها، تاجرها، دیکتاتورها، رهبران مذهبی، همه و همه تحت تاثیر جنگ‌های جهانی بوده‌اند. شاید حرف ساده این کتاب این باشد که چیزهایی هست که خیلی دیر از خاطره بشریت پاک می‌شوند.کتابی است درباره بازیچه بودن دین در دست حکومت‌ها و درباره نیاز انسان‌ها به بازیچه‌ها. انسان‌هایی که هرچه پیچیده‌تر به بازی گرفته شوند، راضی‌تر خواهند بود و زندگی برایشان قابل تحمل‌تر خواهد بود. حکومت‌هایی که هر چه هنرمندانه‌تر مردم را به بازی بگیرند موفق‌تر خواهند بود. و مذهبی که هر دو را به بازی می‌گیرد.

کورت ونه گات جونیور، نویسنده یی است که با قلمی آگاه و تراش خورده و طنزی عمیق و کاربردی به جنگ دولتمردان حکومتی امریکا رفته است . بینش و آگاهی و سیطره اش بر ادبیات ، او را به خلق «موبی دیکی » تازه ، رسانده . برای همین ، تا تقابل را دریابیم شروع کارش را با شروع «موبی دیک »، همسان می آورد، تا بدانیم چه می خوانیم و چگونه باید بخوانیم . در موبی دیک ، «هرمان ملویل » چنین شروع می کند: «مرا اسماعیل صدا کنید» و اینجا کورت ونه گات در شروع گهواره گربه آورده : «جونا (یونس ) صدایم کنید.» به هرحال ، تا کتاب را نخوانیم از طنز تلخ و گاه سیاه و نگاه جذاب و انتقادی نویسنده ، بهره یی نمی بریم ، اما برای شناخت بهتر به کورت ونه گات نگاه مختصری بیندازیم با استفاده از مقدمه یی که مترجمان نوشته اند.

نویسنده در پاسخ خبرنگاری که پرسیده : چرا می نویسی ؟ جواب می دهد: «انگیزه های من سیاسی هستند. من با هیتلر و استالین موافقم که نویسنده باید به جامعه اش خدمت کند. تفاوت طرز فکر من با دیکتاتورها در چگونه خدمت کردن نویسندگان است .

من معتقدم که آنها باید عامل تغییر باشند... درمورد آثار هنری ، من به تئوری قناری در معدن زغال سنگ اعتقاد دارم . قدیم ها معدنچی ها پرندگان را با خود به درون می بردند تا آنها وجود گاز را، قبل از اینکه به آدم ها صدمه یی برسد، نشان دهند. در مساله ویتنام هنرمندان دقیقا همین کار را کردند. آنها جیک جیک کردند و کله پا شدند، اما اوضاع هیچ فرقی نکرد. اصلا برای هیچ کس مهم نبود. اما من همچنان فکر می کنم که هنرمندها را، همه هنرمندها را، باید به عنوان نوعی سیستم هشداردهنده عزیز داشت .»