گناه ویس

گناه ویس

نویسنده: کتایون مزداپور
ناشر: اساطیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 261
اندازه کتاب: رقعی گالینگور - سال انتشار: 1382 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

هدف از نگارش این کتاب به نمایش درآوردن اندیشه ایرانی درباره هنجار و چگونگی رفتار اجتماعی زنان و مردان، به اعتبار جایگاه جنسی آنان است. بدین منظور، نمونه هایی از چند حکایت و اثر ادبی از جمله ویس و رامین، خسرو و شیرین حکیم نظامی، همای و همایون خواجوی کرمانی و سمک عیار در این باب برگزیده شده است تا با قرائت به اصطلاح خطوط سفید میان سطرها، بتوان چشم اندازی از تصورات و پنداشته های جمعی و خیالات ناگفته جامعه، که هرگز به صراحت از آنها سخن نمی رود، بازیافت و حقایقی را که در عمق و ژرفای حکایات و روایات پنهان است، بازخوانی و بیان کرد.

نویسنده با استناد از چند منظومه عاشقانه ایرانی ـ همایی و همایون, خسرو و شیرین, و ویس و رامین ـ همچنین با شواهدی از متون دیگر, بر آن است این نکته را یادآور شود که 'اندیشه ایرانی درباره هنجار و چگونگی رفتار اجتماعی زنان و مردان, به اعتبار جایگاه جنسی آنان است .

'وی خاطر نشان می‌کند : 'از فرودستی و کهتری جنس مادینه به‌ویژه هنگام حکایت کردن داستان عاشقانه و درباری, کمتر آشکارا به‌صراحت یاد می‌شود, اما در خلال گفته‌ها و سروده‌ها و رفتار و کردار قهرمانان داستان می‌توان مشاهده کرد که چگونه همه نهادهای اجتماعی و مفاهیم جمعی رو به سوی آن دارد که زن را محدود و منحصرا متکی و پایبند به وظایف جنسی‌ اش سازد .

از پس آن, کار او را رایگان و بی مزد و منت به شمار می‌آورد و از مستقل اندیشیدن و تلاش و کار در جامعه باز می‌داردش تا فرمانبرداری و کهتری او را تضمین کند .چنین است که نیمی از جامعه, همانند ویس در داستان ویس و رامین, به‌رغم مقاومت بیهوده آغازین خویش, ناگزیر تن به ارتکاب گناهی خواهند سپرد که جامعه آن را پیش از زادن آنان برایشان مقرر داشته است ;چونان نفرینی شوم ...

گناه از بی منطقی بیهوده‌ای است که بر اثر آن ارتباط زن و مرد در قالب و چارچوبه‌ای غریب و ناموزون شکل می‌گیرد .در این حادثه شگرف که آفریده اشتباهاتی ناخواسته است, بی عدالتی پدید می‌آید و زمینه را چنان می‌چیند که گناهانی قهری و نادلخواه را به زن می‌بندد و گاه مرد گناه‌کار را پاکدامن می‌شمارد .در حقیقت, همه گونه روابط و پیوند زن و مرد است که در نهایت بد تعریف می‌شود و به دروغ آلوده می‌گردد ; گرچه همه چیز در این آشفتگی, ظاهرا فقط به سود مردان جلوه می‌کند .