امیرقلی امینی، پژوهشگر حوزه فرهنگ عامه است. او سال‌ها به کار روزنامه‌نویسی پرداخت. مدت‌ها سردبیر روزنامه اخگر بود و بعدها خود روزنامه اصفهان را منتشر کرد. او تاجری موفق و مردی نیکار هم بود اما آنچه نام او را ماندگار می‌کند، کاری است که در زمینه فرهنگ مردم کرده است. کاری اصیل، خلاقانه و پیشگامانه. فرهنگ عوام مجموعه‌ای است از مثل‌ها، زبانزدها، اصطلاحات کنایی و مجازی که برخی از آنها ویژه اصفهان (زادگاه نویسنده) است و جنبه محلی دارد.

اگر برای غیرفارسی زبانان، آموختن زبان فارسی با دستور زبان ساده‌اش تا حدودی مطبوع به شمار آید، اما بزرگ‌ترین مشکل آنان در آموختن این زبان، درک امثال و اصطلاحات و حکم این زبان است که خود انعکاسی است از تاریخ پرفراز و نشیب ایران و چندپهلو بودن زندگی ایرانی. برخی از این اصطلاحات طی چند کلمه، داستان یا لطیفه‌ای را به ذهن متبادر می‌نماید که نیازمند توضیح بسیار طولانی است. نگارنده در کتاب حاضر ریشه و اصل اغلب امثال فارسی جز تعداد معدودی از این امثال را که ناشناخته باقی مانده ذکر کرده است.

اَمْثال وَ حِکَم، سخنان پندآمیز و عبرت انگیز رایج در میان مردم می باشد. امیرقلی امینی در اثر جدیت و پشتکار خویش، موفق به ارائه خدمات فراوانی گردید که از آن میان به تألیف دو مجموعه از مثل‌های فارسی به نام "هزار و یک سخن" در سال 1299(ه.ش)، مجموعه "داستان‌های امثال" به 1324(ه.ش) که شامل خاطرات مردمانی نظیر پیشه‌وران، نوکرها، درشکه‌چی‌ها، شوفرها، و کشاورزان روستایی است و گردآوری و تنظیم آن هجده سال به طول انجامید، می توان اشاره کرد.

زبان فارسی به دلیل طبیعت باریک بین و ادب دوست مردمش از لحاظ امثال، اصطلاحات، کنایات و حتی قصه پردازی و افسانه سازی از غنی ترین زبانهای زنده دنیا به حساب می آید. خوشبختانه امروزه برای حفظ آثار ملی که مهمترین آنها دانش عوام یا فولکور است، تحقیقاتی صورت گرفته است. امیر قلی امینی نیز طی چهل سال به جمع آوری امثال، کنایات و اصطلاحات عامیانه پرداخته است. وی پیش از این «داستانهای امثال» را به چاپ رسانده بود که قسمتی از این تحقیق وسیع به حساب می آید.