کامل بهائی

نویسنده: عمادالدین طبری
به کوشش : اک‍ب‍ر ص‍ف‍دری‌ ق‍زوی‍ن‍ی‌
ناشر: مرتضوی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 650
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1383 - دوره چاپ: 1

کمیاب -  کیفیت : نو

مروری بر کتاب 

کامل بهایی کتابی به زبان فارسی نوشته حسن بن علی طبری، مشهور به عمادالدین طبری عالم قرن هشتم، در موضوع امامت و تشیع. از آنجا که طبری این اثر را به بهاءالدین محمد جوینی والی اصفهان در زمان هولاکوخان مغول اهدا نموده، به کامل بهایی شهرت یافته است. مؤلف در این کتاب به موضوعاتی مانند سقیفه، مطاعن دشمنان اهل بیت و مقتل حسین بن علی(ع) پرداخته است.

کتاب کامل بهایی در شرایطی تالیف شده که با تسلط ایلخانان و گرایش برخی از آنان به تشیع یا دست کم تسامح مذهبی آنان، فرصتی برای شیعه پیدا شد تا به طرح برخی مطالب و تالیف کتاب‌هایی مانند آثار عمادالدین طبری بپردازند. این آثار با تعابیر خاصی از خلفا و دشمنان اهل بیت(ع) یاد می‌کنند.

از آنجا که کامل بهایى جنبه کلامى و ردیه‌نویسى دارد، مؤلف مطالب زیادى از خود بیان کرده و مطالب منقول از دیگران را هم چندان مستند نکرده است. کتاب کامل بهایى به عنوان اثرى شناخته مى شود که برخی مطالب را براى اولین بار مطرح کرده است، مانند: داستان رقیه دختر امام حسین(ع) یا فرار ابو لؤلؤ به قم و کاشان و داستان ارتباط او با حضرت علی(ع).

عمادالدین حسن بن علی بن محمد بن علی بن حسن طبری مازندرانی از نویسندگان امامی فارسی زبان است که در چهار دهه پایانی قرن هفتم آثار فراوانی را در دفاع از تشیع امامی پدید آورد.

 او را عماد، عمادالدین، عمادالاسلام نیز خوانده اند. از مولد و زادگاه، سال ولادت و چگونگی تربیتِ او اطلاعی نداریم، تا آن گاه که از اقامت او پیش از سال 672 هجری قمری در قم یاد شده است. در سال 672 قمری به خواهش بهاءالدین محمد، صاحب دیوان وزیر، از قم به اصفهان رفت و هفت ماه در آن جا ماند و جمع کثیری از مردم اصفهان، شیراز، ابرقو، یزد و بلاد آذربایجان به محضرش راه یافته و در انواع معارف الهی به تحصیل و استفاده پرداختند. او توانست در سایه حمایت های بهاءالدین محمد بن محمد جوینی )متوفای 678 قمری( کتاب هایی را در دفاع از تشیع پدید آورد. عمادالدین، بهاءالدین محمد را وزیری با تدبیر وصف می کند، اهتمام او را در بزرگداشت سادات و علمای شیعه می ستاید و وجود امثال او را برای بسط عقاید شیعه مؤثر می شمارد...

در ملک مازندران که مولد مصنف این کتاب است، صد سال قبل از این پانصد تن شیعی نبودند و امروز که سنه خمست  و سبعین و ستمأه )675( است در وی پانصد تن مخالف نمی باشد«؛ لذا عمادالدین، چهار کتاب خود را به نام او نوشته است. طبری از بزرگان متکلمین و فقها به شمار می رود و علمای متأخر در کتب فقهی، فتاوای او را نقل کرده اند. او یکی از متفکران شیعی بوده که با حجت و برهان، اصلِ تولا و تبرا را مطرح کرده، و کتاب  «مناقب الطاهرین« را در اثبات تولا و به قول محدث قمی،  «کامل بهائی« را در اثبات تبرا نوشته است. وی هم چنین در خصوص الهیات صاحب نظر بوده و پیوسته در تنزیه خدای تعالی از تشبیه، با مردم سخن می گفته که داستان مناظره اش را در این مورد به سال 670 هجری قمری با مردم بروجرد نقل کرده است.