کالبد شکافی 19 داستان کوتاه

کالبد شکافی 19 داستان کوتاه

نویسنده: حسن اصغری
ناشر: قطره
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 308
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1386 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

 با نگاه به برخی از داستان های این مجموعه می توان پنداشت که وقایع زندگی انگار آمیزه‌ای از خیال و واقعیت اند. ایا هنرمندان نیز همین حقیقت را در آثارشان می‌آفرینند. ملاک نویسنده در گزینش داستان‌های این کتاب نگاه غیرمتعارف نویسندگان به زندگی بوده است.

به استثنای چند داستان که بافت و ساخت متعارف دارند، بقیه داستان‌ها با شیوه و نگاهی نو نوشته شده‌اند. داستان‌هایی که اندیشه‌ای در بافت آنها مطرح شده و راوی پاسخ را از خواننده خواسته است. خواننده می‌تواند با ظن خویش یار آن بشود و به تأویل ویژه خود برسد. تمام داستان‌های این مجموعه، به درد فردی و اجتماعی و سیاسی آدم‌ها پرداخته‌اند. اغلب داستان‌های این مجموعه، علاوه بر ساختمان محکم فنی دارای جان‌مایه‌های اجتماعی‌اند که با نگاه تازه نویسندگان به زندگی ارایه شده است.

کسب مهارت در فنون داستان سرایی ، برای آفرینش ؛ بسیار مهم است اما فنون به تنهایی هنر نیست .فنون در دست داستان نویس خلاق ، وسیله و افزاری برای بیان واقعیت های پنهان زندگی اجتماعی است .نویسنده ، واقعیت های پنهان زندگی را از دل وقایع کشف می کند . او با کسب مهارت در فنون می تواند به آسانی اندیشه و جان مایه اصلی وقایع داستانش را عرضه کند و تکانی زلزله وار در اندیشه خواننده پدید آورد .البته این در صورتی است که نویسنده سخنی برای گفتن داشته باشد .

داستان‌پردازی به دو شیوه‌ صورت می‌گیرد. در نخستین شیوه که ریشه در قصه‌پردازی کهن دارد، نویسنده به عنوان دانای کل در سراسر داستان حضور دارد. در این شیوه خواننده نقش فعالی ندارد. در شیوه‌ی دوم، راوی یا نویسنده، نقشی کم‌رنگ در داستان دارد و گاه آن‌چنان در پشت بافت روایت پنهان می‌شود که خواننده در گستره‌ی متن داستان، آزادانه حرکت می‌کند و با کمک خیال و اندیشه، نشانه‌ها و کنایه‌ها، ارتباط موضوعی و مضمونی را می‌یابد و درباره‌اش قضاوت می‌کند و به کشفی می‌رسد که بافت روایت وقایع نشان داده است.

شیوه‌ی دوم در داستان‌نویسی قرن بیستم متداول است. در این شیوه، خواننده ناگزیر است در بازآفرینی داستان، البته به کمک نشانه‌های متن مشارکت کند و خود به جان‌مایه‌ی اثر دست یابد. در این شیوه خواننده خود، مختار است که واقعیت آفریده شده‌ی داستان را ارزیابی کند و درباره‌اش بیندیشد. در این مجموعه به استثنای چند داستان که بافت و ساخت متعارف دارند، بقیه با شیوه و نگاهی نو نوشته شده‌اند: داستان‌هایی که اندیشه‌ای در بافت آن‌ها مطرح شده و راوی پاسخ را از خواننده خواسته است. 

لئو تولستوی در کتاب « هنرچیست » در همین باره نوشت :
« شخص فقط هنگامی باید به نوشتن روی آورد که در ذهن خود مضمونی کاملاً بدیع وپرمعنی سراغ داشته باشد که برای خود او مفهوم ولی برای برای دیگران نامفهوم باشد .»

اين مجموعه شامل نقد فني و ساختاري بر دو داستان كلاسيك كهن شامل «افشين و بودلف» بيهقي و داستاني با عنوان «نازنين نيستي» از مقالات شمس تبريزي است. همچنين نقد و تفسير 17 داستان متعلق به نويسندگان دهه‌ي 20 تا 50 همچون: محمدعلي جمالزاده، صادق چوبك، ابراهيم گلستان، جلال آل احمد، جمال ميرصادقي، هوشنگ گلشيري و... در اين مجموعه گنجانده شده است.

فهرست

افشین و بودلف/ محمد بن حسین بیهقی
نازنین نیستی/ شمس تبریزی
کباب غاز/ محمدعلی جمالزاده
حاجی‌مراد/ صادق هدایت
یه‌ره نچکا/ بزرگ ‌علوی
یک شب بی‌خوابی/ صادق چوبک
ماهی و جفتش/ ابراهیم گلستان
خورشید خانم/ م. ا. به آذین
بچه‌ی مردم/ جلال آل‌احمد
درد فراموش شدن، درد جاودانه/ احمد محمود
چتر/ غلامحسین ساعدی
قریب الوقوع/ بهرام صادقی
عروسک چینی من/ هوشنگ گلشیری
قتل نفس/ جمال میرصادقی
باران/ اکبر مرادی
سوچ/ غزاله علیزاده
اشکفت بهمن/ جواد مجابی
دکان بابام/ علی اشرف درویشیان
تکنی کارجو/ هانیبال الخاص