چهره واقعی علم ؛ سلفون

چهره واقعی علم

نویسنده: محمود طلوعی
ناشر: علم
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 680
اندازه کتاب: رقعی سلفون - سال انتشار: 1392 _ 1383 - دوره چاپ: 3 _ 1

مروری بر کتاب

مصور

اسدالله خان عَلم امیر قاینات، مرداد ۱۲۹۸ بیرجند - ۱۵ فروردین ۱۳۵۷ آمریکا، یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضاشاه پهلوی. نخست وزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا سال ۱۳۴۲ خورشیدی.

اسدالله عَلم متعلق به خاندان عَلم خزیمه از کهن ترین خاندان‌های خراسان و پسر محمدابراهیم علم «محمد ابراهیم خان علم امیر قاینات» «شوکت الملک دوم» بود. اولین باری که نام خاندان علم خزیمه در تاریخ آمده‌است زمان منصور دومین خلیفه عباسی (۱۵۳ – ۱۵۴ خورشیدی) است. وی یکی از سردارانش موسوم به خازم ابن خُزِیمه را مأمور سرکوبی شورش خراسان کرد.

خازم و طایفه اش پس از آنکه مأموریت خود را با موفقیت به انجام رساندند در قهستان واقع در بخش جنوبی خراسان اقامت گزیدند و خود و اعقابش بر مناطق نیمه بیابانی قاینات، حکومت کردند. تاریخ این دودمان از پایان دوره صفویه کاملا روشن است. امیر اسماعیل خان خزیمه حاکم قائن و فرا یکی از سرداران نادر شاه بود.در اواخر قرن هجدهم سه تن از روسای این طایفه پی در پی نام امیر علم خان را بر خود نهادند و بدین سان به پیدایش شاخه‌ای از این طایفه کمک کردند که نام علم را بر خود نهاد در حالی که شاخه اصلی نام خزیمه را حفظ کرد....

امیر اسدالله علم نخست وزیر و وزیر دربار دوران سلطنت محمدرضاشاه، یکی از چهره های مرموز و بحث برانگیز تاریخ معاصر ایران است، که از نظر ارتباباط پنهانی و نقشی که در دوران سلطنت پهلوی های ایفا کرد، او را تا حدی می توان با عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار مقتدر اوایل سلطنت رضاشاه مقایسه نمود. برخلاف تیمورتاش علم بیش از سی سال از دوران سلطنت محمدرضاشاه، از روزی که به عنوان «پیشخدمت مخصوص» وارد خدمت دربار شد، تا احراز نخست وزیری و وزارت، نزدیک ترین و محرم ترین فرد به شاه بود.

چهره واقعی علم در زمان حیات او پوشیده ماند و کمتر کسی از اسرار زندگی او آگاه بود. نویسنده این سطور، که با شخص علم و بسیاری از محارم و دوستان و بستگان او از نزدیک آشنا بوده و کم و بیش از نقش کلیدی وی در رژیم گذشته آگاهی داشته، قبلا در چند کتاب از جمله «پدر و پسر» و «بازیگران عصر پهلوی» اطلاعات خود را درباره علم بازگو کرده است و حالا در کتابی مستقل با تفسیر و جزئیات بیشتر بخه نقش او در تاریخ معاصر ایران می پردازد.