پژوهشی در تعزیه و تعزیه خوانی

نویسنده: عنایت الله شهیدی
ناشر: دفتر پژوهشهای فرهنگی / کمیسیون ملی یونسکو در ایران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 840
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1380 - دوره چاپ: 1 

کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

مصور 

از آغاز تا پایان دوره قاجار

کتاب حاضر پژوهشی است درباره شکل‌گیری، تحول و کارکرد یکی از اشکال هنرهای نمایشی در ایران یعنی "تعزیه "که زمان آن آغاز تا پایان دوره قاجار در تهران را در بر می‌گیرد .در ابتدای کتاب درباره تعزیه، خاستگاه و زمان پیدایی آن، صورت‌های ادبی و نمایشی تعزیه، نیز ویژگی‌ها و نقش کارکرد تعزیه خوانی، نکاتی چند ذکر می‌گردد .

تاریخ پیدایش تعزیه به صورت دقیق پیدا نیست. برخی با باور به ایرانی‌بودن این نمایش آیینی، پاگیری آن را به ایران پیش از اسلام به پیشینه سه‌هزارساله سوگ سیاوش پهلوان داستان‌های ملی ایران نسبت داده و این آیین را مایه و زمینه‌ساز شکل‌گیری آن دانسته‌اند.

برخی پژوهشگران نیز پیشینه آن را به آیین‌هایی چون مصائب میترا و یادگار زریران بازمی‌گردانند و برخی پیدایش آن را متأثر از عناصر اساطیری میان رودان، آناطولی و مصر، و کسانی نیز مصائب مسیح و دیگر افسانه‌های تاریخی در فرهنگ‌های هند و اروپایی و سامی را در پیدایش آن کارساز دانسته‌اند. ولی به گمان بسیار، تعزیه جدا از شباهت‌هایش با عزاداری‌های آیینی گذشته شکل تکامل‌یافته‌تر و پیچیده‌تر سوگواری‌های ساده شیعیان سده‌های نخستین برای کشته‌شدگان کربلا است.

بخش مهمی از هر تحقیق به پیشینه‌ی پژوهش می‌پردازد، به عبارت بهتر تلاش دارد تا پژوهشگر را یاری رساند که از تلاش همکارانش در این عرصه آگاه شود و بر روی شانه‌ی تحقیقات پیشتر از خود تحقیقش را استوار سازد. منبع شناسی، نقد و بررسی پژوهش‌های انجام شده و آشنایی با پژوهش‌گران مواردی است که پیش از آغاز یک پژوهش، پژوهش‌گر را برای انجام بهتر وظایفش در راستای موارد مطرح شده یاری می‌دهد.

فهرست

تعزیه خوانی در دوره پیش از قاجار
تعزیه خوانی در دوره قاجار
تعزیه خوانی‌های تهران
و ...