پزشکی در ایران باستان

نویسنده: سهراب خدابخشی
دیباچه : عباس نفیسی
ناشر: فروهر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 104
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1376 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

همراه با جدول میهن پزشکی

وقتی در کاوش‌های شهر سوخته سیستان جمجمه‌ای کشف شد که نشان می‌داد پزشکان آنجا در ۵۰۰۰ سال پیش عمل جراحی می‌کرده‌اند، مهر تایید دیگری بر قدمت پزشکی در ایران باستان زده شد. آن‌طور که در شاهنامه آمده رستم که اهل سیستان بود، با روشی پیشرفته به دنیا آمد که امروزه در جهان به سزارین مشهور است.

هزاران سال بعد در دوران اسلامی هم ایرانیان به دنبال کشف راه‌های تازه‌تری در جهان درمان و پزشکی بودند؛ چنان‌ که در قرون وسطی کتاب‌های رازی و ابن‌سینا دست به دست در سراسر دنیا چرخید و ابن‌سینا «Avecina» پدر پزشکی جهان نام گرفت.

اولین پزشکان ایران باستان روحانیان بودند که به نام مغان مشهورند. مغان در بخش غربی ایران قدیم یعنی سرزمین ماد زندگی می‌کردند. درمان بیماری‌های روحی و جسمی مردم کار آنها بود؛ هم پزشک بودند، هم روان‌پزشک. با ذکر و دعا و سرود،‌ روان‌پزشکی می‌کردند و با دارو و چاقو، پزشکی.

دیرینگی تاریخ پزشکی ایران به حدود ده هزار سال قبل می رسد. این مکتب در توسعه مکاتب دیگر پزشکی نقش قابل توجهی داشته است.دکتر پاول هیسن اظهار می دارد که طب مصری 5000 سال، آیورودا یا مکتب پزشکی هند حدود 6500 سال و طب یونانی 7500 سال بعد از مکتب پزشکی ایران شکل گرفته اند.

بسیاری از شواهد مکتوب دربارهٔ اهمیت و توسعه طب در ایران باستان و دوران حکومت هخامنشی به علت کوته بینی دشمنان این آب و خاک از بین رفته است. گزنفون در کتاب سیرت کوروش کبیر، آورده است که وقتی کوروش برای نبرد با آشور آماده می شد دسته ای از پزشکان و جراحان زبده را نیز برای همراهی خود تعیین نمود. پدرش ضمن تأیید عمل کوروش به او توصیه نمود که مهم تر این است که مراقب باشد سربازانش بیمار نشوند و این با رعایت بهداشت مقدور است. این توصیه پدر کوروش، بیانگر دیدگاه سلامت محور طب در آن دوران می باشد.