وسوسه آنتونیوس قدیس

نویسنده: گوستاو فلوبر
مترجم: کتایون شهپرراد , آذین حسین زاده
ناشر: نیلوفر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 272
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1396 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

این کتاب حاصل تمام عمر من است»و بودلر از آن با عبارت «حجره پر رمزو راز روح فلوبر»یاد می کند.این اثر،که نه رمان است و نه نمایشنامه ونه شعرو،در عین حال،هر یه این انواع را در بر دارد،از قالب های رایج ادبیات غرب فاصله می گیرد و چونان اثری چند وجهی و بی اندازه مدرن جلوه گر می شود.

وسوسه آنتونیوس قدیس حاصل بیش از سی سال تجربه اندوزی فلوبر در حوزه داستان نویسی و نتیجه مطالعات سخت کوشانه او در زمینه تاریخ ادیان و جهان است. مضمون این کتاب،بررسی جدال همیشگی انسان با وسوسه های نفسانی و شیطانی است.

آنتونیوس،به قصد عزلت نشینی،به صحرای طیبه می رود؛در آنجا شیطان بر وی ظاهر می شود تا با وسوسه او را از دین به در کند.این وسوسه ها گاهی در قالب سلطه جویی و عظمت خواهی (ریاست،قتل عام،شهرت،قدرت،علم....) و گاهی نیز به شکل عشرت طلبی و شهوت رانی(پول،زن،رفاه...) نمود می یابد....

آنتونیوس به دلیل عزلت نشینی به صحرای طیبه رفته و در همان جا شیطان به پیش او می آید تا با وسوسه کردن او را از دین خارج کند.در وسوسه آنتونیوس قدیس، مرد زاهد که شخصیت اصلی داستان نیز هست، در بدو امر تجلی چنین تصویری است. شخصیتی که در تنهایی و عزلت خود گرفتار آمده است و میان دو ورطه بی انتها، یعنی خیر و شر، با امیال حیوانی و غرایز خود به جدال می پردازد.

تردیدی نیست که همین دیدگاه دوگانه به گیتی است که باعث شده تا فلوبر به کرّات از آراء و اندیشه های مانویت استفاده کند. او به موازات شکل گیری شخصیت آنتونیوس، درمی یابد که مشکلات و معضلات این قدیس درحقیقت بازتابی از مشکلات خود اوست و هر چه بیشتر در کار خود پیش می رود احساس می کند که شخصیت داستانش نیز به او نزدیک تر و نزدیک تر می شود. درست همانند آن چه در مورد اما بواری یا فردریک مورو روی داد.

زاهد گوشه نشینی که در صحرای طیبه با افکار و تخیلات شگفت انگیز خود تنها مانده است، درحقیقت شکل دیگرگون فلوبر خلاقی است که در وادی هنر خود را با تخیلات حیرت انگیز و وسوسه کننده اش تنها می بیند. تنها، در برابر خیر و شر، نیکویی و پلیدی؛ و این پرسش همیشگی که آیا باید به آن چه می بیند، به حسیات و حتی هنجارهایی که بدان ها اعتقاد دارد پای بند بماند یا نه؟ این که شاید تمامی آن چه را می بیند وهمی بیش نیست و دلیلی برای انتخاب وجود ندارد. این که شاید اصلا چیزی به نام خیر و شر وجود ندارد.

و برای آن که از تأثیر این اثر اطمینان حاصل کند از دو تن از دوستانش به نام Bouillet و Du Camp خواست تا پیش از تحویل اثر به ناشر، آن را مطالعه کنند. پاسخی که این دو به فلوبر دادند مأیوس کننده بود. به این معنا که از او خواستند تا این اثر را فراموش و اندیشه نگارش آن را برای همیشه از ذهن خود دور کند.

کافی بود که فلوبر برای این نظرخواهی از دوستان دیگری کمک می گرفت؛ دوستانی که در داوری های خود ملایم تر بودند. به این ترتیب، این احتمال زیاد بود که وسوسه آنتونیوس قدیس پیش از مادام بواری روانه بازار نشر و، به تبع آن، تنها یک برداشت از آن ارائه شود و فلوبر نیز هیچ گاه به این فکر نیفتد که برداشت های دوم و سوم را نیز بنویسد و تغییراتی در متن و شکل و جزییات داستان پدید آورد.