کتاب حاضر تلاشی است به منظور معرفی و تفسیر و تاویل مفاهیم بنیادی جهان‌بینی تجدد، شرح سیر تکوین و تکامل این مفاهیم، و سرانجام، توجیه دگردیسی آن‌ها در راستای گرایشهای ذهنی و روشن‌فکرانه‌ای که در مجموعه با عنوان پس ـ مدرنیسم شناخته می‌شوند.

کتاب شامل چهاربخش است: در بخش نخست، "وداع با تجدد"، سیر تحول مفاهیم تجدد بررسی گردیده است نیز عناصر و عوامل افراطی‌ای که عاقبت به فروپاشی جهان‌بینی تجدد انجامید.از آن‌جایی که، به نظر مولف کتاب، در پیدایش و پیشبرد جهان‌بینی تجدد، تحقق‌پذیری مفهوم "فردیت" نقش اساسی داشته است، بخش دوم کتاب، "فردیت و انسان شرقی"، به بررسی این موضوع اختصاص دارد.

گذشته از اهمیت مفهوم فردیت در فعلیت‌پذیری تجدد، بررسی‌های یاد شده در این بخش یکی از سبب‌های بنیادی تحقق‌ناپذیری جهان‌بینی تجدد در فرهنگ‌هایی مانند فرهنگ ایرانی را روشن می‌سازند و از این‌رو پاسخ پرسشی تاریخی در این زمینه هستند.بخش سوم در واقع در حکم گسترش بررسی‌های یاد شده در بخش اول است که نگارنده در آن به بررسی مفهوم "روشنفکری"، "حقیقت" و "ایمان" پرداخته است. وی خاطرنشان می‌سازد، مفهوم "روشنفکری" از زمینه‌های فکری تجدد برخاست و پاگرفت، به همین دلیل با آن پیوندی نهادی و ژرف دارد.

از سوی دیگر، می‌توان به یقین ادعا کرد که هدف و مقصود غایی همه‌ی بینش‌های فکری و فلسفی در تاریخ تمدن انسانی تنها یک چیز است: دست‌یابی به "حقیقت".از این گذشته، "ایمان" به نحوی ظریف و حساس به حقیقت روشنفکری پیوسته است و این سه درگیری ذهنی آدمی همه در چارچوب مفاهیم تجدد همگرایی پیدا می‌کنند.به علاوه، سازوکارهای فکری و روشن‌فکرانه‌ای را که به بحران جهان‌بینی تجدد و خیزش اندیشه‌های پس ـ مدرن انجامید در قالب این همگرایی و پیوند می‌توان شناخت و توجیه کرد.

بخش چهارم، در واقع نمونه‌ای است در حقانیت و مشروعیت آغاز گفت و گو در زمینه‌ی پس ـ مدرنیسم؛ این که در بحث حوزه‌های درون، پای استدلال ـ یعنی بنیاد جهان‌بینی تجدد ـ چگونه می‌لنگد و زمینه‌های جدید علم تجربی چگونه با مفاهیم متافیزیکی و استعلایی پیوند می‌خورند.در این بخش، مفاهیم کلی و جهانی که فراسوی مرزهای ملی، فرهنگی، دینی، اجتماعی، و تاریخی، در تراز روح و جان انسان‌ها را به یک‌دیگر پیوند می‌دهند بررسی شده است.