وحدت وجود به روایت ابن عربی و مایستر اکهارت

نویسنده: قاسم کاکائی
ناشر: هرمس - مرکز بین المللی گفتگوی تمدنها
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 674
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 5

کیفیت: نو ؛ اول کتاب یک مهر دارد

مروری بر کتاب

این کتاب به گزارش، تحلیل، و مطالعه مقایسه ای و تطبیقی آراء و نظرات «محی الدین ابن عربی» و «مایستر اکهارت»، دو عارف و نظریه پرداز عرفانی، که یکی از آنان مسلمان پیرو سنت نبوی است و دیگری مسیحی پیروی کلیسای رومی، می پردازد.

نویسنده در کتاب حاضر،با شرح و تحلیل و مقایسه نظرات این دو عارف نامدار، به حوزه عرفان تطبیقی گام نهاده است. محور کتاب، عرفان نظری است که به تعبیری، خود نوعی فلسفه یا، به تعبیر بهتر حکمت یا، به تعبیر سوم، ما بعد الطبیعه است؛ و نیز می توان گفت نوعی الهیات است:
الهیات عرفانی (mystical theology )، در برابر الهیات طبیعی (natural theology ) که فقط بر استدلال عقلی تکیه می زند و الهیات جزمی (dogmatic theology) که فقط بر نقل و تعبد اتکاء دارد؛ و درهر صورت از نظریه پردازان این عرفان توقع ارائه دلیل و برهان، توقع نابجایی نیست.

موضوع کتاب بررسی نظرات ابن‌عربی و مایستر اکهارت در ارتباط با وحدت وجود و مطالب مربوط حاشیه‌ای آن است.نویسنده آشنایی خود با حسنعلی نجابت شیرازی را عامل اصلی در گرایش خود به عرفان اسلامی ذکر کرده و وحدت وجود را یک صفتی عینی یافته است.در پیشگفتار می نویسد:«نگارنده وحدت وجود را نه یک بحث علمی بلکه صفتی عینی می دید که در یک ولی خدا تبلور یافته بود».

در بخش اول کتاب که بیشتر مقدمات بیان شده، پیشینه ای از زندگی اکهارت و دیدگاه اندیشمندان غربی به او ارائه شده و تاثیر عملکرد و آثار او که حتی در بازه ای توقیف شد، تحت بررسی قرار گرفته است. سپس مساله ی پانته ایسم یا "وحدت وجود" ، اشکالات احتمالی و سوالاتی که به آن وارد است نظیر سازگاری اش با ادیان ابراهیمی، شباهت آن با آتئیسم، سازگاری آن با توحید، وجود شر و پایبندی به شریعت تجزیه و تحلیل شده است.

در ادامه تاریخچه ی نظریه ی "وحدت وجود" و تعابیر آن در یونان، روم، هند باستان، اسلام و مسیحیت، معنای آن از دیدگاه "ابن عربی و مایستر اکهارت"، مقایسه با وحدت شهود، وجود و وجدان، فنا و نیستی یا وحدت انفسی، خدا از دیدگاه "ابن عربی و مایستر اکهارت" و جایگاه و ماهیت نفس نزد آن ها، خصایص و ویژگی های نفس که راه شناخت خدا را هموار می نماید، اثبات وحدت و توجیه کثرت توسط "ابن عربی و مایستر اکهارت"، عقل و حیرت، خیال و تمثیل، شرع و تاویل، مراتب هستی از دیدگاه "وحدت وجود" و خدا در هر یک از موارد دین، فلسفه و "وحدت وجود" مورد بررسی قرار گرفته اند.

در انتها نتیجه گیری و جمع بندی از موارد گفته شده، صورت گرفته و فهرستی از اعلام، مقالات و واژگان بیگانه در اختیار خوانندگان قرار گرفته است.

فهرست

بخش اول: اکهارت و اصول اندیشه های او
بخش دوم: معنای وحدت وجود از نظر ابن‌عربی و اکهارت
بخش سوم: اثبات وحدت و توجیه کثرت
بخش چهارم: خدا از دیدگاه ابن‌عربی و اکهارت

جوایزی که این کتاب برنده شده است

کتاب سال جمهوری اسلامی ۱۳۸۲