واقعه گوهرشاد به روایت دیگر

نویسنده: اسماعیل رائین
به کوشش : سیما رائین
ناشر: رائین
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 344
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1379 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

مصور

از مجموعه اسناد چاپ نشده روان شاد اسماعیل رائین

اثر حاضر تحقیقی است درباره واقعه مسجد گوهرشاد مشهد که در سال 1314به وقوع پیوست و طی آن عده کثیری از مردم کشته شدند .بخشی از این پژوهش براساس اسناد پرونده دادگاه "محمدولی خان اسدی "فراهم آمده که در زمان وقوع حادثه مقام نیابت تولیت آستان قدس رضوی را برعهده داشت و در اثر همین واقعه عزل، حبس و اعدام گردید .لازم به ذکر است که اسناد مذکور از مجموعه اسناد منتشر نشده "اسماعیل رائین "بوده است که در آن به عوامل و چگونگی رخدادهای واقعه مسجد گوهرشاد اشاره شده گوشه‌ای از تاریخ معاصر ایران را بازگو می‌کند .مطالب کتاب (اعم از گزارش و بررسی رویدادها و متن و تحلیل اسناد) در چهارده بخش سامان یافته که با تصاویر بسیاری از اسناد همراه شده با فهرست منابع به پایان می‌رسد .

درباره واقعه سال 1314مسجد گوهرشاد مشهد، تا کنون آثار متعددى انتشار یافته که هر یک با تکیه بر اسناد و مدارک مکتوبى که خود در دست داشته یا با استناد به شاهدانى که آن رخداد را از نزدیک مشاهده کرده اند، به نقل جزئیات آن حادثه پرداخته اند.چند ماه پیش از درگذشت سندپژوه برحسته ایران، اسماعیل رایین، اسنادى پیرامون حادثه مسجد گوهرشاد در اختیار وى قرار گرفت که مرگ مجال بررسى و پژوهش درباره آن را به وى نداد، و اینک فرزندش با همان دقت و تیزبینى به این مهم همت گماشته و اسناد یادشده را با چینشى سامان یافته در اختیارهمگان نهاده است.

وى در این کتاب، نخست تاریخچه اى از مسجد گوهرشاد را آورده، آن گاه در چهارده بخش، به مهمترین مسائل پیرامون فاجعه تلخ مسجد، از معرفى چهره هاى حادثه ساز تا چگونگى شعله ور شدن آتش بلوا و فرجام آن پرداخته است. این کتاب نیز همچون دیگر آثار رایین، پر از تصاویر اسناد و افرادى است که با موضوع مورد بحث پیوند دارد.

فهرست

میرزا محمدولی خان اسدی از زادن تا مردن
آغاز مخالفت رضاشاه
شهر مشهد پیش از واقعه
مقدمات بلوا فراهم می‌شود
آتش افروز بلوا که بود؟
آتش چگونه شعله‌ور شد؟
پس از فاجعه
آتش افروز غائله چه شد؟
نوایی، شکنجه و پرونده‌سازی
پرونده سازی و پایان ماجرای آقازاده
شکار در دام
پس از اعدام و دنباله ماجرا
بی‌امضا
پس از شهریور 1320