همای و همایون

همای و همایون

نویسنده: خواجوی کرمانی
به کوشش: کمال عینی
ناشر: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 260
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1370 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو 

مروری بر کتاب

باز آی ای همای همایون که مرغ دل        پر می زند در آزروی آشیان تو

خواجوی کرمانی از جمله شعرای معروف قرن هشتم هجری است. مثنوی «همای و همایون» مثنوی عاشقانه‌ای است از داستان عشق «همای» پادشاه شام با «همایون» دختر فغفور چین که خواجوی کرمانی آن را به سال 732 هـ.ق در 4407 بیت به پایان رسانید. به تصریح نگارنده همای و همایون را می‌توان داستانی پر رمز و راز با تمام وسعت معنی و مفهوم و معادل واژه «سمبلیک» دانست. همای در جستجوی همایون یعنی عاشقی در جستجوی معشوق، محبی دوست‌دار حبیب، بیدلی خواستار دلدار.

این کتاب قدیمی یکی از شاهکارهای ادبیات منظوم پارسی است. موضوع داستان، شرح دلدادگی شاهزاده‌ای به نام همای بر شاهدختی به نام همایون است. اما این منظومه، صرفا یک منظومه عاشقانه نیست. چرا که در راه رسیدن این دو به یکدیگر رویدادهایی پیش می‌آید که با نبردها و جنگ‌ها و دلاوری‌ها و حوادث حماسی پیوند یافته به جذابیت داستان کمک شایانی می‌کند.

اصالت داستان همای و همایون مشخص نیست. ظاهرا این داستان را خواجوی کرمانی به تقلید از روایات حماسی ایرانی، ساخته و سروده است. او در جوانی منظومه سام‌نامه را ساخت که بر پایه پهلوانی‌های سام نریمان (پدربزرگ رستم) سروده بود. ظاهرا در اواخر عمر و هنگامی که به پختگی در شاعری رسیده بود، همای و همایون را بر پایه برخی از رویدادهای روایت سام نامه ساخته و سروده است.