یکی بود یکی نبود، غیر از خدا هیچکس نبود. یک چوپان بود که یک گله بزغاله داشت و یک کله کچل وهمیشه هم یک پوست خیک می کشید به کله اش تا مگسها اذیتش نکنند. از قضای کردگار یک روز آقا چوپان ما داشت گله اش را از دور و بر شهر گل و گشادی می گذراند که دید جنجالی است که نگو. مردم، همه از شهر ریخته بودند بیرون و این طرف خندق، علم و کتل هوا کرده بودند وهر دسته یک جور هوار می کردند و یا قدوس می کشیدند. همه شان هم سرشان به هوا بود و چشمهاشان رو به آسمان.

نون والقلم یکی از آثار مشهور و بلند جلال آل احمد است. نون والقلم گزارشی از اوضاع اجتماعی و سیاسی است که بر خلاف کارهای دیگر جلال آل احمد در قالب یک داستان طنز بازگو می شود. در این داستان جلال،شیوه هایی را به کار برده که در نوع خود تازگی دارند.

زبان طنز بهترین شیوه برای بیان انتقاد های تند و شدید سیاسی است،زیرا در لفافه و پرده معضلات اجتماعی و سیاسی را مورد نقد قرار می دهد و علاوه بر اینکه تاثیرش بیشتر از زبان جدّ است،عکس العمل های شدیدی نیز برای نویسنده اش در پی ندارد. جلال همچنین با استفاده از سبک قصه گویی عامیانه و کلیشه ای،داستان انتقادی خود را شیرین و جذاب می کند تا بیشترین تاثیر را در مخاطبانش برجای بگذارد.

این داستان یک فرقه متصوفه است که در مقابل حاکم وقت می ایستند و حکومت را بدست می گیرند. این فرقه در برای حکومت کردن با مشکلات عدیده ای مواجه می شوند و متوجه می شوند که اجرای عدالت در حکومت کار بسیار دشواریست.و پس از مدتی، چرخه ی نارضایتی و مخالفت های گروهی از جامعه دوباره تکرار می شود و شهر، دوباره فضایی پرتلاطم و ناآرام به خود می گیرد.

شخصیت های اصلی این کتاب، دو کاتب یا میرزابنویس هستند که یکی، در زمینه ی موضوعات سیاسی و اجتماعی حرف هایی برای گفتن دارد و دیگری، مردی است که توانایی چندانی در این مباحث ندارد و به نوعی با حرف حساب، کاملاً ناآشناست. آل احمد در کتاب نون والقلم، به مخاطبین خود یادآوری می کند که انسان باید پای ارزش های خود بایستد و قبل از فکر کردن به تغییر دنیای پیرامون، به فکر ایجاد تغییر در خودش باشد.