نهضت جنوب ؛ فارس ، قشفایی و غائله آذربایجان

نهضت جنوب 

نویسنده: منصور نصیری طیبی
ناشر: پردیس دانش
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 158
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1393 - دوره چاپ: 3

مروری بر کتاب 

مصور

نهضت جنوب ؛ ف‍ارس ، ق‍ش‍ق‍ای‍ی و غ‍ائ‍ل‍ه آذرب‍ای‍ج‍ان

امتناع دولت شوروی از فراخوانی نیروهایش از قلمرو ایران در پی خاتمه جنگ دوم جهانی که با تشکیل دو حکومت خودمختار در حوزه اشغال ارتش سرخ، یعنی در کردستان و آذربایجان، ابعاد نگران کننده‌تری نیز یافت، برای یک دوره بحرانی کل تحولات کشور را تحت‌الشعاع قرار داد .

واکنش طیف گسترده‌ای از عشایر و دیگر نیروهای محافظه‌کار فارس و نواحی همجوار آن در قبال این حوادث در سال 1325که به نام "نهضت جنوب "اشتهار یافت، یکی از این واکنش‌ها بود که نحوه شکل‌گیری و در نهایت حل و فصل آن، موضوع اصلی این کتاب را تشکیل می‌دهد .

با پیش‌آمد بحران آذربایجان و فعالیت‌های گسترده حزب توده فارس، در سال 1325، سران ایل قشقایی نیز مانند بسیاری از دیگر نیروهای محافظه‌کار آن سامان یافته، با تشکیل اتحادیه‌ای مرکب از ایلات جنوب، اقشار شهری و روستایی به نام نهضت جنوب، دست به مقابله زدند .مقابله‌ای که در نهایت به رویارویی با نیروهای دولتی منجر شد .این پژوهش در نظر دارد تا ضمن بازسازی تاریخی این رویداد، به گوشه‌هایی از علل و عوامل و پی آمدهای آن بپردازد .

مباحث کتاب بر نقش قشقایی استوار است ، از این رو، در فصل اول و دوم به تجدید حیات سیاسی و اجتماعی قشقایی‌ها در سال‌های بعد از شهریور 1320توجه شده که پیش درآمدی بود بر نهضت جنوب .در فصل‌های سوم تا ششم، به ترتیب نحوه شکل‌گیری نهضت، واکنش دولت در قبال این حرکت در دو عرصه نظامی و سیاسی، و سرانجام چگونگی پایان گرفتن آن تشریح شده است .

نگارنده پس از اشاره‌ای به موضوع خلع سلاح که از مسائل بغرنج برجای مانده از این حرکت بود (موضوع فصل هفتم)، در بخش پایانی (هشتم) علل و زمینه‌های نهضت را بررسی و ارزیابی کرده است .در پایان کتاب فهرست منابع، چند عکس و نمایه آمده است .