نقد آثار محمد علی جمالزاده

نویسنده: عبدالعلی دستغیب
ناشر: نوید شیراز
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 197
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1390 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب 

موضوع کتاب حاضر، نقد و بررسی آثار و ادبیات «محمدعلی جمالزاده» است. نگارنده بعد از معرفی این نویسنده و زندگی‌نامة وی، با اشاراتی به نگاشته‌های او، چگونگی تحصیل و روند رشد او را شرح می‌دهد. سپس رویدادهای گوناگون سیاسی، فرهنگی، اجتماعی ایران در زمان حیات او و نیز تحوّلات ادبی عصر «جمالزاده» و تأثیرات آن بر نوشته‌های این نویسنده را بازگو می‌کند. در بخش‌هایی از کتاب، اشاره‌ای مستقیم به قسمت‌هایی از داستان‌ها و نوشته‌های «جمالزاده» شده است. این کتاب با هدف تحلیل آثار «جمالزاده» و آشنایی با نوشته‌های این نویسنده تدوین شده است.

شیوه کار دستغیب در جملگی این کتاب ها کم وبیش مشابه بوده، او ابتدا با یک مقدمه که به شکلی تندگذر به شاخص ترین ویژگی های نویسنده موردنظر اشاره دارد، پیش زمینه ذهنی لازم برای ورود خواننده به متن را به وجود می آورد و در فصل بعدی به سراغ زندگی آن نویسنده رفته و سرگذشت او را با اشاره به آثاری که در هر دوره نوشته و یا چرخش های عملی و نظری کارنامه اش مورد توجه قرار داده و در فصول بعدی کتاب نیز به بررسی وجوه گوناگون و آثار مختلف چهره موردنظر می پردازد.

با توجه به چنین الگویی دستغیب در کتاب حاضر ابتدا به تبیین جایگاه جمال زاده در ادبیات ایران پرداخته که او را درجایی نه اندازه صادق هدایت بالا و نه اندازه محمد حجازی پایین در نظر می گیرد و سپس با استفاده از نامه معروف جلال آل احمد به جمال زاده دست روی مهم ترین چالش زندگی و کارنامه جمال زاده می گذارد و آن چیزی نیست جز دور افتادن او از وطن به مدت چند دهه ناآگاهی او از تغییر و تحولات به وجود آمده در طول این سال ها که منجر به کهنگی مضمون و سبک آثارش شد.

جای جمال زاده در نثر امروز پارسی، جائی است بین هدایت و حجازی، که از این برتر واز آن فروتر است. از این گذشته جمال زاده نویسنده ای است با پایگاه اجتماعی نامشخص، و در این زمینه نیز با هدایت و حجازی تفاوت آشکار دارد. هدایت از آغاز تا پایان زندگانی راه هنر و راه مردمی را برگزید و در این راه گام برداشت...

سیدمحمد علی جمال زاده بنیان گذار داستان کوتاه در ایران و یکی از بر جسته ترین داستان نویسان معاصر است که در زمان حیات خود به خلق آثار متعدد در زمینه ی داستان کوتاه و رمان پرداخته پرداخته اند و تاثیر به سزایی بر داستان نویسان بعد از خود گذاشته اند . در این نوشته کوتاه به زندگی نامه ومعرفی و نقد آثار او پرداخته می شود .

سید محمد علی جمال زاده جایگاهی یکتا در ادبیات معاصر ایران دارد ، نقش بر جسته اش در تجدید حیات ادبیات کشور ما او را در شمار یکی از نوآوران زبان امروزی فارسی قرار می دهد ، در ضمن اونخستین کسی بود که فنون اروپایی نگارش داستان کوتاه را به ما شناساند، همچنین در میان نویسندگان جدید ایران وی تنها کسی است که اکثر کارهایش رادر خارج کشور به قلم آورده است و شگفت این که زندگی وروح ومحیط ایران در نوشته های او بیشتر احساس می شود .