نقد آثار بزرگ علوی

نقد آثار بزرگ علوی

نویسنده: عبدالعلی دستغیب
ناشر: فرزانه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 236
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1358 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : در حد نو _ نو

مروری بر کتاب 

نگارنده ابتدا زندگی و آثار بزرگ علوی را معرفی می‌کند .سپس هر یک از این آثار او را نقد و بررسی می‌کند : 
«چمدان», «پنجاه و سه نفر», «ورق پاره‌های زندان», «نامه‌ها», «چشم‌هایش», «سالاری‌ها», «نامه‌ها», «میرزا», «مریانه» و «پژوهش‌ها و ترجمه‌ها» . در انتهای کتاب برخی مختصات نگارش بزرگ علوی با نمونه‌هایی چند, بررسی شده, همچنین فهرست آثار بزرگ علوی به چاپ رسیده است .

...به گمان من گفتگو در این مبارزه که علوی رئالیست اجتماعی هست یا نیست زائد است. مادر ؛ اثر گورکی دن آرام ؛ اثر شولوخف، پولاد چگونه آب دیده شد ؛ اثر آستروفسکی و... داستان هایی در شیوه رئالیسم اجتماعی هستند. ولی داستان های توماس مان و کترادوشاو و کازانتراکیس... همانند آاثر تالستوی، دیکنز و بالزاک درشیوه رئالیسم انتقادی است.

علوی نویسنده ای پیشرو است و مردی فرهنگی است. واقع نگراست و یا می کوشد واقع نگر باشد ولی این واقع نگری ویژه ای است.داستان های او البته متنوع است و در آن از آدمهای بیماری چون آدمهای داستان های "چمدان" و "سرباز سربی" و "یه ریچکا" و "دربدر" ... زیاد سخن می رود. آدم های دیگر داستان های علوی، چون "گیله مرد" ، "ماکان"، "خداد" و "میرزا" و... از گونه ی دیگری هستند.

علوی را مردی دیدم پربار، باوقار، متین و کسی که زیاد می خواند، زیاد می داند، زیاد می نویسد و کمتر حرف میزند. آنچه را نمی داند صادقانه می پرسد و هر نظریه منطقی را در مورد آثارش با صمیمیت می پذیرد. او در حال حاضر (1353) استاد بازنشسته دانشگاه هومبولت برلین و استاد راهنمای دوره دکترای زبان و ادبیات فارسی است.

در جهان کهنسال فرهنگ ایران... از سعدی و جمالزاده که بگذریم کمتر کسی را می توان یافت که چون علوی روزگاری این همه دراز از زادگاه خود دور مانده باشد. منتها سعدی خود پذیرای گرد و گشت بود یا به این خاطر که حب وطن آزارش نمیداد... دور ماندن جمالزاده از وطن نیز اختیاری است. در حالیکه آقا بزرگ..." روشن است که دورماندن بیش از ربع قرن علوی از ایران، وی را از رویدادهای تازه این آب و خاک به دور نگاه داشته است و اگرچه او با نامگذاری و خواندن کتاب کوشیده با دگرگونی های فرهنگی ایران در رابطه باشد، باز آگاهی های او در این زمینه از نقص هایی خالی نیست...