نسب نامه ؛ شاخه ای از طباطبائیهای تبریز

نسب نامه 

نویسنده: سیدجمال ترابی طباطبایی
ناشر: سازمان اسناد ملی ایران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 417
اندازه کتاب: رحلی گالینگور - سال انتشار: 1376 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

مصور - اسناد

شاخه ای از طباطبائیهای تبریز

سلسله سادات طباطبائی، جملگی از خاندان «ابراهیم طباطبا» هستند که او فرزند «اسماعیل دیباج» و او نیز فرزند ابراهیم عمر، فرزند «حسن مثنی» است و حسن مثنی نیز فرزند بلافصل امام حسن مجتبی(ع) است.از این سلسله، عالمان، عارفان و دانشوران فراوانی سربرآورده اند که علامه سیدمحمدحسین طباطبائی یکی از شخصیت های برجسته آن هاست.

معرفی فرزندان سراج‌الدین عبدالوهاب از خاندان و سلسله سادات طباطبایی است. در این کتاب که با هدف معرفی خانواده علمی و معنوی علامه سیدمحمدحسین طباطبایی و اجداد ایشان تدوین شده است. ابتدا مقدمه‌ای در مورد شناسایی سادات طباطبایی و شجره‌نامه آنان به ویژه علامه سیدمحمدحسین طباطبایی و شخصیت علمی، تفسیری، فلسفی، عرفانی پرداخته شده و گستردگی وجود این سادات در ایران و کشورهای دیگر بررسی گردیده است. آنگاه به معرفی اولاد امیر سراج‌الدین عبدالوهاب و نسب‌نامه خاندان طباطبایی از این خانواده پرداخته و شجره‌نامه آنان به صورت تفصیلی ارایه شده است.

امام حسن مجتبى (ع) هشت پسر داشت كه یكى از آن ها حسن مثنى و دیگرى زید بود. ابراهیم، مكنى به ابواسماعیل از فرزندان حسن مثنى و نوه امام حسن بود. او از اصحاب خاص امام جعفر صادق (ع) بود و در نبرد سادات و علویان در قیام معروف «فخ» شركت داشت و بعد از شكست این حركت، او هم چنان در پى ایجاد حكومت علوى بود و در این راه به روشنگرى و مبارزه پرداخت. ابن خلكان در كتاب وفیات الاعیان مى نویسد كه «طباطبا» لقب ابراهیم بود و مؤلف مجمع البحرین همین نكته را تأیید مى كند و همین طور فیروزآبادى در قاموس اللغه ... و ظاهراً از همان تاریخ، اولاد ابراهیم بن حسن مثنى به سادات طباطبا معروف شدند.

از مطالعه كتب انساب سادات طباطبا روشن مى شود كه سادات تمام شهرهاى ایران اعم از تبریز و اصفهان و زواره و نائین و كاشان و یزد و قم و بروجرد و ... جملگى از نوادگان احمدبن ابراهیم متولد اصفهان بوده اند. البته بحث درباره این سلسله، نیاز به پژوهش یا تألیف جداگانه دارد و به طور طبیعى نمى توان در یك مصاحبة كوتاه به این مسئله پرداخت، اما بى مناسبت نیست اشاره كنم كه دوست مكرم و محقق و فرهیخته، مرحوم استاد سیدمحمد محیط طباطبائى كه خود از شاخه طباطبائى هاى زواره بود، طباطبا را كلمه اى نبطى مى دانست كه به معناى «سیدالسادات» است و مى نویسد: به اعتبار وجود ریشه هاى طوبى و طوبیا و طوب و نظیر آن ها در لهجه هاى عبرى و آرامى و عربى به معناى خوش و خوب اشتقاق و اتخاذ «طباطبا» از ریشة نبطى بعید به نظر نمى رسد. پس بهتر است كه طباطبا را از طباطباى نبطى به معناى «سیدالسادات» بدانیم. علاوه بر شهرهاى ایران، در كشورهاى عربى، به ویژه عراق هم سادات طباطبائى بسیارند كه معروف ترین آن ها از علما و مراجع معروف، مرحوم آیة الله سیدمحسن حكیم طباطبائى- در عراق- است.