نامه های دوستان

نامه های دوستان

گردآورنده: محمود افشار
به کوشش: ایرج افشار
ناشر: موقوفات دکتر محمود افشار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 470
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1375 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب  

مصور

کتاب شامل نامه نگاری های نویسندگان ،دانشمندان ، محققین ، روشنفکران و ... مانند ادوارد براون ، تقی زاده ، داور ، جمالزاده ، دکتر غنی و ... به مرحوم دکتر محمود افشار می باشد که برخی از نامه ها به صورت گراور هم به چاپ رسیده است.

این نامه ها (274 نامه) بخشی از یادگارهایی است که دکتر محمود افشار از میان انبوه نامه های دوستان، معاصران و معاشران خود برگزیده و اصل آنها به کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران سپرده شده. با در نظر گرفتن جایگاه علمی و اجتماعی دکتر افشار و تدریس رشته تاریخ دیپلماسی، نامه های رد و بدل شده ایشان با دوستان و معاصرانشان می تواند در تحقیقات علوم سیاسی و روشن شدن گوشه ای از زوایای تاریخ سودمند باشد.

بخشی از این نامه ها در زمان حیات دکتر، در مجله آینده به چاپ رسیده بوده. دکتر افشار در سال های پایانی حیات خویش، به مرتب سازی نوشته های پراکنده خود در روزنامه ها و مجلات دست زد و آنچه را که به نظر باارزش بود، حفظ و باقی را پاکسازی کرد. وی مقالات و نامه هایی را که برای انتشار برگزید، به ماشین نویس سپرد و بازخوانی و مقابله کرد و بر بعضی، یادداشتی کوتاه و گویا افزود.

در این مجموعه نامه هایی از ادوارد براون، سید حسن تقی زاده، جمال زاده، قاسم غنی، دکتر مصدق و چند تن دیگر به همراه عکس هایی از آنان آمده است. فهرستی از اشخاص،‌ اسامی جغرافیایی، کتب و نشریات نیز در پایان کتاب تهیه شده. 

...محمود افشار یزدی، فرزند محمدصادق، در سال ۱۲۷۲ خورشیدی در یزد متولد شد. در سیزده سالگی مادر را از دست داد، و برای تحصیل نزد عمویش محمد باقر به شهر بمبئی در هند اعزام شد. در هند مقدمات علوم جدید، زبان انگلیسی و تجارت تریاک را فراگرفت؛ و پس از سه سال به تهران آمد و در مدرسهٔ علوم سیاسی به تحصیل پرداخت. در نوزده سالگی به قصد ادامهٔ تحصیل راهی سویس شد و طی هفت سال در لوزان دورهٔ لیسانس و دکتری حقوق را به پایان برد و از دانشکدهٔ علوم سیاسی دانشگاه لوزان درجهٔ دکتری دریافت کرد.

چون ایام اقامت وی در اروپا مقارن با ختم جنگ جهانی اول بود و موضوع قرارداد ۱۹۱۹ مطرح بود، در جراید سویس مقالاتی در دفاع از حقوق ایران نوشت. در همین دوره بین او و علی‌اکبر داور که او نیز در سویس مشغول به تحصیل بود، دوستی و نزدیکی ایجاد شد که در تمام مدت عمر ادامه یافت.

محمود افشار پس از به پایان رساندن دوره دکتری در سال ۱۳۰۰ به ایران بازگشت. چندی در مدرسهٔ علوم سیاسی به تدریس تاریخ اشتغال داشت. زمانی که علی‌اکبر داور عهده‌دار وزارت فواید عامه شد، او را به همکاری دعوت کرد و ریاست مدرسهٔ تجارت را که تازه تأسیس شده بود به وی سپرد. دکتر محمود افشار اساس مدرسهٔ مزبور را مطابق با مدارس اروپایی پی‌ریزی کرد. در سال ۱۳۰۵ به دعوت علی‌اکبر داور وارد تشکیلات نوین قضایی شد و به مستشاری استیناف تهران منصوب گردید.

پس از چند سال بین وی و داور اختلاف سلیقه بوجود آمد و محمود افشار عدلیه را ترک کرد. در زمان وزارت دارایی سید حسن تقی‌زاده به آن وزارتخانه منتقل شد و ریاست ادارهٔ اقتصادی و حقوقی را که از مهم‌ترین ادارات بود به او سپردند و تا سال ۱۳۱۲ در آنجا خدمت می‌کرد. وقتی داور به وزارت مالیه رفت او به دادگستری بازگشت. ابتدا به مقام دادیاری دیوان عالی کشور رسید، و چندی بعد مقام مستشاری یافت. در سال ۱۳۲۲ از خدمت در وزارت دادگستری انصراف داد و به وزارت فرهنگ منتقل شد. در آبان ۱۳۲۳ در دورهٔ وزارت سید باقر کاظمی (مهذب‌الدوله) به معاونت وزارت فرهنگ منصوب شد و این سمت را درکابینهٔ بعدی در وزارت فرهنگ دکتر عیسی صدیق نیز حفظ کرد. اما در فروردین ۱۳۲۴ از این سمت استعفا کرد و این آخرین موقعیت اداری او بود.