موسی هس

نویسنده: اشلومو آوینری
مترجم : محمدمهدی حاجیان
ناشر: ساقی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 304
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

پیامبر کمونیسم و صهیونیسم

( موسی هس ) در یک خانواده ی خاخام زاده ی یهودی در قلب اروپا و در سرزمین های ژرمن تبار چشم به جهان گشوده است که به واسطه ی محرومیت های ناشی از یهودی بودن که از جامعه ی پیرامونی خود با آن مواجه بود، به اندیشیدن به آرمان رستگاری یهودیان روی می آورد و از همان بدو جوانی، این اندیشه را در ذهن خود می پروراند.

نکته ی جالب در بررسی فراز و نشیب زندگی هس این است که بیش تر آن ها در واکنش به فشارها و محدودیت هایی که از جانب حکومت های بورژوا و سرمایه دار عصر خود با آن مواجه بوده اند، به سوسیالیسم و کمونیسم روی آورده و در کنار آرمان تاسیس دولت یهود در سرزمین های مقدس، اهداف سوسیالیستی و کمونیستی را هم در افکار و رفتار خود پی می گرفتند.

در نگاه هس همان گونه که در این کتاب به آن پرداخته خواهد شد ( اسپینوزا ) مسیح یهودیان عصر او و نمونه ی روشنی از این افراد است. او که به واسطه ی مخالفت با آیین های سنتی یهود توسط آن ها تکفیر و از جامعه ی یهودیان رانده شد، برای نظریه پردازان صهیونیسم یک پیامبر آسمانی و به ادعای هس منجی موعود یهودیت به حساب می آید و..

در واکنش به محدودیت ها و محرومیت های حاصل از دشمنی حاکمان و هم وطنان مسیحی اروپا با یهودیان، طبقه ای از نظریه پردازان و فیلسوفان یهودی شکل گرفتند که همواره آرمان رهایی و رستگاری یهودیان را در ذهن پرورانده و برای تحقق آن تلاش می کردند؛ «موسی هس» نمونه ای از این افراد است. در نگاه «موسی هس» همان گونه که در کتاب «موسی هس پیامبر کمونیسم و صهیونیسم» به آن پرداخته شده است، اسپینوزا مسیح یهودیان عصر او و نمونه روشنی از این افراد است.

او که به واسطه مخالفت با آیین های سنتی یهود توسط آنها تکفیر و از جامعه یهودیان رانده شد، برای نظریه پردازان صهیونیسم یک پیامبر آسمانی و به ادعای هس، منجی موعود یهودیت به حساب می آید.همان طور که این نظریه سازان صهیونیست بارها در اندیشه های خود ابراز کرده اند، یهودیت در نگاه آنها بیش از آن که به معنی یک فرقه مذهبی باشد، یک نژاد و یک ملت است.

در زمانی که کتاب او نوشته شد، بیشتر یهودیان آلمانی مایل به حل شدن در اجتماع بودند و علاقه چندانی به تشکیل کشور یهودی نداشتند. در این زمان کتاب او هیچ جنبش اجتماعی ایجاد نکرد. ایده‌های هس بعدها در اواخر قرن نوزدهم مورد توجه قرار گرفت. تئودور هرتزل پدر جنبش صهیونیسم دربارهٔ موسی هس و کتاب رم و اورشلیم نوشت که از زمان اسپینوزا دنیای یهودیان متفکری مانند موسی هس که فراموش شده‌است ایجاد نکرده و او ایده‌های کتاب کشور یهودی خود را از موسی هس اخذ کرده‌است. ولادیمیر زیو جابوتینسکی در کتاب لژیون یهودی در جنگهای جهانی نوشت که موسی هس یکی از افراد مهمی بوده‌است که اعلامیه بلفور را امکانپذیر کرده‌است و او را همرزم تئودور هرتزل، پینکسر و خانواده روتشیلد دانست.

او در سال ۱۸۷۵ در پاریس درگذشت و به وصیت او در قبرستان یهودی در شهر کلن دفن شد. در سال ۱۹۶۱ جسد او به قبرستان کینرت در اسرائیل منتقل شد تا در کنار دیگر رهبران صهیونیزم سوسیال نظیر نخمان سیرکین، بر بروشوف و برل کاتزنلسون دفن شود. مشاو کفار هس به نام او نامگذاری شده‌است.

...دومین کتاب هس نیز مانند کتاب اولش بی نام منتشر شد؛ ولی بر خلاف کتاب نخست وی «تاریخ مقدس بشر» که چندان مورد توجه قرار نگرفت، «سه گانه اروپایی» که در سال 1841 منتشر شد، مخاطبان بیشتری یافت. در نهایت نیز هس به عنوان نویسنده کتاب شناخته شد. این کتاب بستر را برای شهرت قابل توجهی که بعدها هس در میان روشنفکران تندروی آلمانی در اوایل دهه 1940 پیدا کرد، فراهم نمود.

منظور از سه گانه، بنیان گذاری قدرتی سه جانبه است. عنوان کتاب به خودی خود پیام آن را می رساند. با وجود نظرات محافظه کارانه ای که در سال های پس از اتحاد پنج قدرت اروپایی (روسیه، اتریش، پروس، انگلیس و فرانسه) در 1815 و در تائید آن طرح می شد، هس در این اثر خود پیشنهاد داد که مؤلفه های رو به رشد در زندگی سه قدرت اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس، برای ایجاد یک اروپای نوین در هم بیامیزد.

فهرست

از راین تا اردن
اسپینوزا، نگاه سوسیالیستی و بازخوانی حکومت یهود
سه گانه اروپایی، ائتلافی رو به پیشرفت
ظهور سوسیالیسم اخلاقی هس
انتقاد از سرمایه داری و تصویر جامعه سوسیالیستی
میان پرده سال های پس از 1848، تهدید روسیه
روم و قدس


این کتاب را می توان فرانسوی و اقتصاد انگلیسی دانست که در نهایت شالوده فلسفی مارکسیسم را پی ریزی کرد.