موسسات خیریه رفاهی - بهداشتی در دوره رضاشاه

موسسات خیریه رفاهی - بهداشتی در دوره رضاشاه 

نویسنده: الهام ملک زاده
ناشر: تاریخ ایران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 316
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1392 - دوره چاپ: 1 

مروری بر کتاب 

موضوع کتاب حاضر ٬ بررسی عوامل موثر بر ایجاد و تکوین موسسات خیریه رفاهی ٬‌ بهداشتی دوره رضاشاه است. موسسات خیریه اعم از دولتی و مردمی تعاریف مشخصی دارد.این کتاب در قالب پنج فصل تهیه و تنظیم گردیده است :

فصل اول، درونمایه این فصل تحت عنوان “کلیات” و اهمیت و ضرورت آن آمده است.

فصل دوم، برای ورود به بحث اصلی و فهم هر چه بهتر عوامل مؤثر بر ایجاد و تکوین مؤسسات خیریه (رفاهی و بهداشتی) دوره رضاشاه تنظیم شده است. این فصل تحت عنوان “مؤسسات خیریه” به بررسی مؤسسات خیریه و بررسی لغوی آن، تفاوت بین واژه های نهاد و مؤسسه و سازمان های عام المنفعه به منظور تبیین معانی مذکور پرداخته است. در ادامه به نوع شناسی و طبقه بندی مؤسسات خیریه از منظر جامعه شناسان اشاره شده … مفهوم مؤسسات خیریه از نظر تاریخی و تفاوت برداشت از مؤسسات خیریه با آن چه که در تجربه تاریخی ایران و در قالب های سنتی صورت می پذیرفته از دیگر مباحث فصل دوم است. … تاریخچه امور و مؤسسات خیریه در ادوار تاریخی ایران و تداوم و تحول اشکال مختلف امور خیریه این ادوار بررسی شده است.

فصل سوم، تحت عنوان “زمینه های تشکیل مؤسسات خیریه در دوره رضاشاه” با بررسی ساختار کلی این شرایط بر تحولات جامعه و همچنین تأثیر آن بر ایجاد و تکوین مؤسسات خیریه (رفاهی- بهداشتی) دوره رضاشاه را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. مبانی فکری دولت رضاشاه، نظریات اقتصادی عصر رضاشاه، تأثیر رویکردهای اقتصادی بر امور خیریه و مؤسسات عام المنفعه و ایجاد تحول در اوقاف و تأثیر آن بر امور خیریه و مؤسسات عام المنفعه از دیگر عناوین فصل سوم می باشد.

فصل چهارم، تحت عنوان “اقدامات خیریه در حوزه مؤسسات رفاهی”؛ یکی از دوفصل اساسی این کتاب است، ضمن ارایه مفهوم رفاه اجتماعی به ابعاد معنوی و مادی آن پرداخته … تشکیل و فعالیت بلدیه ها، پرورشگاه ها و شیر خوارگاه ها، دارالمساکین و دارالعجزه، انجمن های خیریه، مجمع حمایت اطفال، بنگاه صغار بی بضاعت ، مؤسسات خیریه مردمی، انجمن محلی وخیریه لیل آباد، انجمن خیریه اخوت، بنگاه خیریه بانوان نیکوکار، یتیم خانه عزیز خان خواجه، پرورشگاه و هنرستان شاهپور و انجمن خیریه زنان ارمنی تهران در این فصل تشریح شده است.

فصل پنجم، تحت عنوان “اقدامات خیریه در حوزه مؤسسات بهداشتی” … با ارایه مفهوم عمومی بهداشت، به سیر تاریخی ایجاد مؤسسات بهداشتی در ایران می پردازد. … در ادامه تأثیر نوسازی دوره ی رضاشاه بر اقدامات خیریه بهداشتی زنان، رویکرد دولت در مسائل بهداشتی مربوط به زنان و کودکان، تبلور اقدامات بهداشتی دولت در عرصه مؤسسات بهداشتی با ارایه اقدامات و عملکرد جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران بررسی شده است. …

کارهایی از قبیل تلقیح اجباری و آبله کوبی، داروخانه های مجانی و استخدام داروساز، اندرزگاه ها، دارالرضاعه ها و مریض خانه های اطفال، سازمان تربیتی و خدمات اجتماعی، تأسیس بیمارستان های بانوان، توجه به بیماری های شایع و پیشگیری و درمان آنها، دارالمجانین و تولیت و نظارت بر مریض خانه های وقفی در فصل پنجم بررسی شده است.