مهاجرت بزرگ ایرانیان ؛ زرکوب

مهاجرت بزرگ ایرانیان

نویسنده: اسماعیل یگانگی
ناشر: علم
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 792
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1381 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : نو 

مروری بر کتاب

مصور

ممکن است نمود و جلوۀ «مهاجرت» و «گریز» در نگاه نخست همسان به نظر آید، اما حقیقت چیز دیگری است. دوری جستن از وطن مالوف آنگاه که با قصد و به عنوان «گریز» باشد مخرب و نابود کننده است. نابود کننده برای هویت و شخصیت کسی که می گریزد و مخرب برای وطنی که خدمتها و برکات و ثمرات این شهروند گریزپا از آن دریغ می شود. فراری می رود که بر نگردد و هویتی دیگر و شخصیتی تازه در دیگر جا برای خود بیابد و گذشته را به فراموشی بسپارد و وابستگی های پیشین را انکار کند و کوتاه سخن «کس دیگری» بشود و کسان و خویشان دیگری بجوید. اما «مهاجرت» چنین نیست.

مهاجر می رود که باز آید. می رود که تکامل بیابد. می رود که سیر آفاق کند و نیاموخته ها را بیاموزد و نادیده ها را ببیند و با ره آوردهایی سازنده و زاینده و روشنگرانه به میهن بازگردد و پلی بشود میان خودی و بیگانه و ابزاری برای انتقال آنچه خوب و زیبا و سودمند است از بیرون به درون و از درون به بیرون وطنش. ایرانیان، در طول تاریخ، بارها به مهاجرت های بزرگ دست یازیده اند، اما هرگز نگریخته‌اند.

آشکار است که مردمی هوشمند و پردل و دلاور و فرهیخته و نژاده را جز این نمی زیبد. همۀ این مهاجرت‌ها، دیر یا زود، بازگشتهای سازنده و پیروزمندانه را در پی داشته و دگرگونی های فرهنگی و اجتماعی ژرف و شگرف را باعث شده است. بازنگری و بازنگاری این مهاجرتها، تا آنجا که بنده میدانم، کمتر به شکل یک کار مستقل انجام شده است. حال آنکه این اقدام بی‌گمان دارای ارزش ادبی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی و سیاسی بسیار می تواند بود.

بخش عمده کتاب به مهاجرت بزرگ ایرانیان در دو دهه اخیر و عواقب و ابعاد گسترده آن اختصاص دارد.  با توجه به موضوع مهاجرت که گریبانگیر کشورهای جهان سوم به ویژه کشور ماست، مطالعه این کتاب می تواند آگاهی های خوبی درمورد پدیده مهاجرت وتبعات آن  به خواننده بدهد.

مهاجرت به معنای جابه‌جایی مردم از مکانی به مکانی دیگر برای کار یا زندگی است. مردم معمولاً به دلیل دور شدن از شرایط یا عوامل نامساعد دورکننده‌ای مانند فقر، بیماری، مسائل سیاسی، کمبود غذا، بلایای طبیعی، جنگ، بیکاری و کمبود امنیت مهاجرت می‌کنند. دلیل دوم می‌تواند شرایط و عوامل مساعد جذب‌کنندهٔ مقصد مهاجرت مانند امکانات بهداشتی بیشتر، آموزش بهتر، درآمد بیشتر، مسکن بهتر و آزادی‌های سیاسی بهتر باشد.

تئوریهای سنتی مهاجرت بین موارد «عوامل رانده شدن» و عوامل جذب وکشش «تفاوت و تمایز قائل می‌شوند که عوامل راندن و رانده شدن در وهله اول به تحریک و انگیزش افراد برای مهاجرت از کشور مبدا باعث می‌شود. این موارد مانند مهاجرت اقتصادی یا کاری (معمولاً مهاجرت نیروی کار)، تفاوتهایی در میزان و سطح دستمزدها عوامل مهم و تعیین کننده هستند. افراد فقیر از کشورهای کمتر توسعه یافته یا در حال رشد» می‌توانند" استانداردهای بالای زندگی در کشورهای توسعه یافته بیش از کشور اصلی خود داشته باشند.

فرار از فقر و نداری یک عامل سنتی رانده شدن، فراهم وموجود بودن استخدام |شغل به عامل جذب کنندگی و کشش مربوط می‌شود. مهاجران می‌خواهند که مبالغی به افراد خانواده و فامبل خود بفرستند. بلایای طبیعی می‌تواند جریان مهاجرت ناشی از فقر ونداری را شدت بخشد. این نوع از مهاجرت ممکن است در کشور مقصد مهاجرت غیرقانونی باشد (مهاجرت از این نوع می‌تواند در بعضی از کشورها غیرقانونی تلقی شود ولی یک مورد خلاف نمی‌باشد).

مهاجر کیست؟ کسی که کشور خود را به منظور اقامت دایم در یکی دیگر از کشور ها ترک می کند. مهاجرت معمولا به جابه‌جایی مردم از مکانی به مکان دیگر برای کار یا زندگی می گویند.«مهاجرت» در مفهوم مدرن به حرکت و کوچ افراد از یک ملیت- کشور به کشور دیگر، که در آنجا شهروند نیستند، محسوب می‌شود. مهاجرت به‌طور ضمنی به اقامت درازمدت با مهاجرت اطلاق می‌شود توریستها و بازدید کنندگان موقتی و کوتاه مدت به‌عنوان مهاجرت شناخته نمی‌شوند؛ اما با وجود این، مهاجرت فصلی کارگران و نیروی کار (به‌طور نمونه برای مدت کمتر از یک سال) اغلب به‌عنوان شکلی از مهاجرت بحساب می‌آیند.

در این کتاب، مهاجرت ایرانیان به سرزمین های دیگر در چند دهه گذشته مورد بررسی قرار گرفته است. محور این بررسی مهاجرت بزرگ ایرانیان بعد از انقلاب 57 یعنی بزرگترین مهاجرت تاریخ ایران با توجه خاص به مهاجرت ایرانیان به آمریکاست. نویسنده نخست اشاره ای دارد به پدیده «مهاجرت» و تاثیرگذاری همه جانبه آن بر زندگی انسان ها، ادیان و تمدن ها. پس از آن به زندگی نخستین مهاجران ایرانی در «ینگه دنیا» یعنی ایالات متحده آمریکا می پردازد.