این را از طرف من بده بهش. یک وقت عصای بعثت من بود و امروز... یادگار من است. به او بگو، بگو وقتی این را دست می گیرد، یاد من باشد، یاد موهای من، که پایش سفید شد. بگو این قلم نیست؛ وصیت من است، تاریخچه همه رنج های من، که پیش او امانت می گذارم. و او برای حفظ حرمتش باید مثل من، مثل شمع، آب بشود و قطره قطره با خون بنویسد و طوری بنویسد که زندگی می کند؛ وگرنه امانت مرا لکه دار کرده...

در منجی در صبح نمناک لحظه ای است که دختر خبرنگار، از شایگان ؛ نمایش نامه نویس و قهرمان داستان منجی در صبح نمناک، سوالی می کند و جواب شایگان از آن دست جواب هایی است که حرف خود نویسنده است.

وقتی خبرنگار می پرسد که روز هایتان را چطور می گذرانید؟ بعد از گفتن برنامه های متعارفی که خط کشی شده و معمول است و این را هم اضافه می کند که برای نویسنده،هر لحظه ای، هر آدم جدیدی و هر اتفاقی دست مایه ی گره، بحران و یا شخصیتی داستانی است و با این حساب، نویسنده، به مفهومی که بقیه زندگی می کنند زندگی نمی کند. زندگی می کند که از میان این زندگی، جهانی یا آدمی خلق کند.

اما جهان متن رادی که معانی فرامتنی متعددی را در ذهن متبادر می‌سازد، از مجموعه مولفه‌هایی بهره می‌گیرد که نمایشنامه”منجی...” را در زمره نمایشنامه‌های”خوش ـ ساخت” جای می‌دهد. این بدان معنی است که رادی صرفاً مفتون مضمون و واله معنا و شیفته محتوا نمی‌شود و همه چیز را فدای بیان و انتقال”درون مایه” نمی‌کند؛ چه آن که رادی اساساً درون مایه و اندیشه را واجب عام ـ و نه واجب خاص ـ نگارش یک نمایشنامه یا یک قطعه ادبی می‌داند و در عوض آن چه را که برجسته می‌کند و اهم می‌داند، ساختار و یا در کلامی خاص‌تر،”زبان” است.

ساختاری که پایه‌هایش در گستره دایره کلمات و اصطلاحات زبان مطنطن و آهنگین رادی بنا شده است و از این رو”زبان”، فاعل نمایشنامه‌های رادی و به ویژه همین نمایشنامه”منجی ...” است؛ نمایشنامه‌ای که از سطر سطر دیالوگ‌های آن، هم و عزمی راسخ در گزینش کلمات و ترکیب جملات و حتی توجه به آهنگ و آوای آن‌ها، خودنمایی می‌کند و در کل می‌توان معماری خوش ساخت زبان را در لابه‌لای سطور آن به نظاره نشست.

برچسب ها: کتاب منجی در صبح نمناک