منتخب شاهنامه ؛ سلفون

منتخب شاهنامه

نويسنده: حکیم ابوالقاسم فردوسی
به کوشش: محمدعلی فروغی , حبیب یغمایی
ناشر: وزارت فرهنگ
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 550
اندازه كتاب: رقعی سلفون - سال انتشار: 1354 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر كتاب

به مناسبت بزرگداشت جشنواره توس

کتاب "منتخب شاهنامه فردوسی" تلخیصی است از شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی به اهتمام استاد محمدعلی فروغی و حبیب یغمایی. این کتاب در بر گیرندهٔ بهترین قطعات و اشعار شاهنامه می‌باشد. ضمن آن که اشعار و قطعات حذف شده با نثری مختصر بیان شده تا به این ترتیب خوانندهٔ این کتاب ضمن خواندن برگزیده‌ای از شاهنامه، اشراف و آگاهی نسبت به کل شاهنامه داشته باشد.

بر هر ایرانی واجب است که با شاهنامه فردوسی مانوس باشد و اشعار ممتاز آن را از بر داشته باشد، اما آن کتاب کلان نزدیک به شصت هزار بیت است برای همه کس خاصه دانش‌آموزان که کارهای دیگر فراوان دارند، غالبا میسر نمی‌شود که آن را سراسر بخوانند و مورد تامل قرار دهند. بنابراین وزارت فرهنگ مقتضی دید انتخابی از بهترین قطعات و اشعار شاهنامه برای دانش‌آموزان تهیه شود تا بتوانند به قدر لزوم با آن کتاب نفیس آشنا شوند.

از آنجا که شاهنامه نزدیک به شصت هزار بیت است و خواندنش به‌تمامی برای همه خاصه دانش‌آموزان میسر نمی‌شود، وزارت فرهنگ مقتضی دید منتخبی از بهترین قطعات و اشعار شاهنامه برای دانش‌آموزان تهیه کند و آنچه را از اشعار شاهنامه در این کتاب نیاورده است، با نثر مختصر حکایت کند تا هم کل شاهنامه روایت شود و هم مطالب گسیخته نباشد.

همچنین برخی عبارات و واژه‌های کهنه و نامأنوس ذیل صفحات توضیح داده شده است. محمدعلی فروغی در مقدمه‌ای بر این کتاب که درباره شرح حال فردوسی و چگونگی شاهنامه است، بنا را بر ضرورت گذاشته و از تفصیل دوری کرده است.

شاهنامه ، اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های جهان، مهم‌ترین نامه اندیشه سیاسی ایران‌شهری در دوره اسلامی، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسه ملی ایرانیان و نیز بزرگ‌ترین سند هویت ایشان است، چنان که ضیاءالدین ابن اثیر آن را قرآن ایرانیان خوانده‌است.

شاهنامه اثری است منظوم در حدود پنجاه‌هزار بیت و سرایش آن حدود سی‌سال به طول انجامید. فردوسی خود در این باره می‌گوید:

من این نامه فرخ گرفتم به فال   همی رنج بردم به بسیار سال

شاهنامه شرح احوال، پیروزی‌ها، شکست ها، ناکامی‌ها و دلاوری‌های ایرانیان از کهن‌ترین دوران (نخستین پادشاه جهان کیومرث) تا سرنگونی دولت ساسانی به دست تازیان است.

اید دانست که بن‌مایه‌های داستان های شاهنامه ساخته فردوسی نیست و این داستان‌ها از دیرباز در میان ایرانیان رواج داشته‌اند. مثلاً در کتاب های پهلوی مانند بندهشن، ایاتکار زریران (که مشابهت های بسیار با گشتاسب‌نامه دقیقی دارد) و دینکرد تلمیحات و اشارات بسیاری به قهرمانان و پهلوانان شاهنامه وجود دارد. هم‌چنین در اوستا خصوصا در نسک یشت‌ها اشارات فراوانی به بسیاری از شخصیت های شاهنامه (پیشدادیان و کیانیان) شده‌است.