من و برادرم ، خاطرات اشرف پهلوی ؛ گالینگور

من و برادرم 

نویسنده: اشرف پهلوی
مقدمه : محمود طلوعی
ناشر: علم
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 375
اندازه کتاب: رقعی گالینگور - سال انتشار: 1375 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

خاطرات اشرف پهلوی

اشرف‌الملوک پهلوی  مشهور به اشرف پهلوی فرزند رضاشاه پهلوی و تاج الملوک آیرملو است. وی همچنین خواهر دوقلوی محمدرضا پهلوی می باشد. اشرف پهلوی خواهر همزاد محمدرضا پهلوی است. نام وی در زمان تولد «زهرا» بود که بعدها به «اشرف‌الملوک» و «اشرف» تغییر یافت.

وی در سال ۱۲۹۸ ه.ش هم‌زمان با برادرش محمدرضا از زن دوم رضا شاه تاج‌الملوک آیرملو زاده شد. او پس اتمام تحصیلات رایج آن زمان و رسیدن به سن رشد، بنا به توصیه پدرش رضا شاه پهلوی با علی قوام پسر قوام‌الملک شیرازی ازدواج کرد که بعد از ۲۰ شهریور این امر به طلاق انجامید. ثمره آن هم پسری بنام شهرام پهلوی‌نیا بود..

...پدرم از صمیم دل یک فرد مذهبی بود، اما در عین حال به این واقعیت نیز پی برده بود که بسیاری از آداب و رسومی که موجب عقب ماندگی ایران شده بود بقایای سنتهای دیرین اجتماعی است و نه از مبانی دین اسلام... از طرف دیگر حتی در قرآن، چادر به اصطلاح امروز الزامی نیست. بلکه قرآن از زن می خواهد که در رفتار و لباس خود رعایت اعتدال را بکند. ولی این حکم قرآن به حجاب منتهی گردید که از بقایای دورانهای گذشته است. اما باید به این موضوع توجه داشت که در حال حاضر در بیشتر کشورهای اسلامی حجاب به عنوان یک نماد سیاسی ضد غربی احیاء شده است، نه برای اجرای یکی از احکام مذهبی.» 

صرف نظر از تناقضات این فراز که از یک سو حجاب صرفاً چادر قلمداد شده و از سوی دیگر گسترش روزافزون رویکرد بانوان مسلمان در کشورهای اسلامی تحت سلطه غرب، به دلیل ضدیت با غرب - نه پیروی از فرهنگ اسلامی - عنوان می شود (هرچند وقتی اشرف از فرهنگ دینی می گوید بیش از این نباید انتظار داشت) باید در نظر داشت ضدیت رضاخان با فرهنگ این مرز و بوم صرفاً در مقابله با حجاب بانوان خلاصه نمی شد بلکه «سرداری» - لباس سنتی مردان ایرانی - نیز مورد تعرض قرار می گرفت و به صورت تحقیرآمیزی در انظار عمومی توسط عوامل دیکتاتوری قیچی می شد، حتی در مورد بانوان فقط با چادر مقابله نمی شد و هر نوع حجابی یعنی روسری و مقنعه نیز از سر بانوان کشیده می شد: «حالا رضاشاه می خواست با کمک نظمیه و به خشونت جلو برود... این مراسم را کشف حجاب نام نهادند...مدرس در زندان خواف وقتی حکایت را شنید به خنده گفت: بعد از املاک، نوبت ناموس مردم شده است.» 

دفاع کتاب «من و برادرم» از چنین تحقیری که با دستور انگلیسی ها از طریق رضاخان بر ایران رفت و هدفش جز تخریب فرهنگ یک ملت بزرگ نبود، (تصمیمی که همزمان در ترکیه و ایران به اجرا درآمد و طی آن مردان و زنان ایرانی می بایست لباسهای سنتی را به کناری نهند و به زور کلاه و پوششی به سبک اروپایی بر تن نمایند) آیا جز بی هویت نشان دادن یک ملت است؟ هرچند رضاخان قبل از کودتا تظاهر به پایبندی به فرهنگ دینی می کرد اما همزمان با تحکیم قدرتش خواسته بیگانه را در مبارزه با فرهنگ ملی و از میان بردن سنت ها و اعتقادات دینی با شدت و جدیت تمام پی گرفت.