مقالاتی در زمینه مطالعات تاریخی بلوچستان

مقالاتی در زمینه مطالعات تاریخی بلوچستان

نویسنده:  نبرایان اسپونر , رز‌لوییز گریوز , هارولدوالتر بیلی , سیدجابر رضا , محسن شهرنازدار , نورمن‌لسلی فالکن , رابرت‌مایکل بورل , بئاتریس نیکولینی , نینا سویدلر , پیتر جان برابست , ادوارد موکلر , هانس پوتسدنا
مترجم: ملیحه درگاهی, سعید بهجت , فاطمه خضری , سلمان رئیسی , فرزاد نجدسمیعی
به کوشش: محسن شهرنازدار
ناشر: پل فیروزه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 414
اندازه کتاب: رقعی لب برگشته - سال انتشار: 1400 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

بلوچ ها در ادوار تاريخ مانند ساير اقوام ديگر در تغيير و تحولات بوده اند. بعضي اقوام بزرگ از صفحه روزگار محو شده اند. بعضي بر اثر تهاجم شديد از سرزمين هاي اصلي خودشان مهاجرت كرده ، و از جا و مكان اصلي به جاهاي ديگر در طول زمان نقل مكان كرده اند. اما قوم بلوچ توانسته است در هزاره اخير در جايگاه  و زادگاه اصلي خويش ماندگار شود. هر چند قوم هاي ديگري هم جايگزين سرزمين آنها شده اند.

هدف از نوشتن "سيمای تاريخي بلوچستان" آشنا ساختن و آگاهي يافتن از گذشته بود، گذشته اي كه راهنماي آينده و آيندگان است. زيرا تا ملتي از گذشته اش آگاه نشود، مسير آينده  خويش را نمي تواند ترسيم كند. تجربه هاي تلخ گذشته هم چنان تكرار مي شود و آن  ملت نه تنها پند و عبرت  نمي گيرد بلكه در زندگي عصر حجر خويش با قوانين جنگلي اش باقي مي ماند. هم چون آب راكدي كه مي گندد و به انحطاط و پستي پيش مي رود. اما ملتي كه زتده و پويا باشد  چون موج حركت مي كند و سرانجام طوفاني مي شود در برابر ستمگران.

پايان بخش اين كتاب سابقه تاريخي حوزه هاي ديني بلوچستان و نيز شامل تحليلي از شعر مكران بلوچستان اثر ماندگار سعدي بلوچستان علامه شادروان عبدالله روانبد است كه در اين شعر به عنوان پيام قاصد نويسنده آنرا ارائه كرده است. در واقح تاريخ، جغرافيا، آب و هوا، مردم شناسي،گياه شناسي بررسي گشته و توصيف گرديده است. به عنوان نمونه چشمان زيباي او مكران را طوري ديگري به جز آنچه كه مكرانيان مي ديده اند،نظاره مي كرد و در سايه مكران بزرگ او و سرسبزي و آباداني را مي ديد.

سرزمین اسطوره ای با وسعت 7007 مایل مربع و خواستگاه نخستین تمدن های پیشرفته بشری. فاصله ی آن با مرکز استان 200 کیلومتر است و در ضلع شمال شرقی استان قرار دارد. در گذشته یکی از آبادترین مناطق ایران بوده و به انبار غله ی ایران شهرت داشته. در کتاب اوستا، یازدهمین سرزمینی است که اهورامزدا آفرید. همچنین زادگاه رستم دستان قهرمان حماسی شاهنامه فروسی است. در اساطیر ایران بنیان سیستان را به گرشاسب یکی از نوادگان کیومرث نسبت داده اند.

سومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه خزر و ارومیه، دریاچه هامون سیستان شناخته شده و بزرگترین دریاچه ی آب شیرین کشور، هفتمین تالاب بین المللی جهان و یکی از ذخیره گاه های زیست کره در ایران است و در اوستا به دریاچه کیانسه شهرت دارد. یعقوب لیس صفاری نخستین شهریار ایران پس از اسلام و احیاگر زبان و ادبیات و استقلال ایران، از استان سیستان و بلوچستان برخاسته است.

اولین آسیاب های بادی جهان، اولین رصدخانه ی جهان، اولین تصایر انیمیشن و اولین کوره های ذوب فلز جهان در لیست آثار باستانی سیستان واقع شده و تنها سرزمینی است که کوروش هخامنشی به مردمش لقب انصار داد.بزرگترین قلعه خشتی ایران که پادگان نظامی شهر حوضدار بوده است. وجود بناهای خشتی و گلی در سه طبقه و همچنین تنها یخدان تاریخی استان سیستان و بلوچستان، زیبایی و گیرایی این اثر را دو چندان کرده است. این قلعه به وسیله ی خندق عظیم اطراف آن به شدت مورد حفاظت بوده است...