مصطلحات فلسفی صدرالدین شیرازی

مصطلحات فلسفی صدرالدین شیرازی

نویسنده: جعفر سجادی
ناشر: نهضت زنان مسلمان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 280
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1360 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : در حد نو _ نو

مروری بر کتاب

صدرالدين محمد شيرازي معروف به ملاصدرا در روز نهم جمادي الاولي سال 980 هـ.ق (يابه قولي سال979 هـ.ق) در شيراز متولد شد نام پدر وي ميرزا ابراهيم شيرازي بود. ملاصدرا در شيراز ، اصفهان و قريه كهك زندگي كرد و درسال 1050 هـ.ق دربصره وفات كرد و در همانجا به خاك سپرده شد. دليل معروفيت او اين است كه يكي از بزرگترين فلاسفه بزرگ دوره صفويه مي باشد. فلسفه در مكتب ملاصدرا هم روح كهنه و فرسوده خود را به يك روح تازه نموده و هم مقدار قابل توجهي به بحثهاي فلسفي اضافه گرديد.

آثار ملاصدرا:
وي تاليفات زيادي از خود به يادگار گذاشته كه در اكثر آنها روش مخصوص خود را كه توفيق ميان شرع و عقل مي باشد را تعقيب نمود. برخي از آثار او عبارتند از:‌حكمت متعاليه (اسفار اربعه) ، مبداء و معاد، شواهد ربوبيه - مشاعر در مباحث وجود حكمت عرشيه - رساله اتي و عاقل و معقول ،‌رساله در تصور و تصديق - رساله در حشر - رساله در تشخيص - تفسير سوره حمد - تفسير سوره بقره- تفسير آيه نور و چندين رساله وتاليفات ديگر.

اوضاع زمان ملاصدرا:
دوره اي كه ملاصدرا مي زيست دوراني مهم از تاريخ ايران است . در اين دوره دين و سياست باهم آميزش پيدا كرد. ملاصدرا بيشتر عمر خود را در دوره شاه عباس كبير گذرانيده است....

پس از مرگ یا کشته شدن شاه اسماعیل دوم و با به فرمانروایی رسیدن شاه عباس یکم دوران هرج و مرج به پایان رسید و ابراهیم و خانواده‌اش به شیراز بازگشتند. محمد به فرمان پدرش به بصره رفت و در حجرهٔ بازرگانی شیرازی به نام یوسف بیضاوی که پدرش با او قرارداد بازرگانی بسته بود، به کار مشغول شد.

سه ماه پس از آن، ابراهیم قوام به دیار باقی شتافت و محمد سوگوار ناگزیر به شیراز بازگشت و به گرداندن حجره‌های بازرگانی پدرش پرداخت.ملاصدرا در سن ۶ سالگی به همراه پدرش در پی شاه محمد خدابنده به قزوین پایتخت آن دوران صفویان رفت و دوران نوجوانی و جوانی اش را در آن سامان سپری کرد، او درمدرسه «التفاتیه» قزوین حجره‌ای داشت که هم‌اکنون نیز برای بازدید «طلبه‌ها» و «گردشگران» پابرجااست، سنگ بنای پیشرفت علمی او در حوزه‌های علمیه قزوین بود. در همان‌جا با شیخ بهایی و میرداماد آشنا شد و پس از انتقال پایتخت به اصفهان، با استادانش به اصفهان مهاجرت نمود.

او در مدرسه خواجواصفهان نیز از محضر درس استادانش شیخ بهایی، میرداماد (معلم ثالث) و میرفندرسکی بهره جست. ملاصدرا دروس فقه، علوم حدیث و تفسیر را از شیخ بهایی، حکمت الهی و حکمت شرق و غرب را از میرداماد و علم ملل و نحل را از میرفندرسکی آموخت.به هر حال شاه عباس یکم در پایان سال ۹۹۹ هجری قمری (به روایتی ۱۰۰۶)، از قزوین به اصفهان نقل مکان کرد و این شهر را به پایتختی خویش برگزید.

در بخش‌کردن میراث یکی از توانگران اصفهان، هوش، آگاهی و دانش ملاصدرا در مسایل فقهی بر شاه عباس آشکار شد و شاه تصمیم گرفت تا از مدرسه خواجه بازدید کند و با شیخ بهایی و ملاصدرا بیشتر آشنا شود.بنا بر مشهور ملاصدرا در سال ۱۰۵۰ قمری (۱۶۴۰ میلادی) درگذشته‌است، اما مطابق یادداشت‌های نوه او به نام محمد علم‌الهدی (فرزند فیض کاشانی)، سال صحیح درگذشت وی ۱۰۴۵ قمری (۱۶۳۵ میلادی) بوده‌است، و گسست ناگهانی و ناقص ماندن برخی نوشته‌های وی مانند تفسیر قرآن و شرح اصول کافی از (شیخ کلینی) در حدود سال ۱۰۴۴ قمری (۱۶۳۴ میلادی)، تاییدکننده این ادعاست.

وفات ملاصدرا در شهر بصره واقع شد ولی بنابر سنت شیعیان او را به شهر نجف بردند و بنابر گفته نوه وی، علم‌الهدی، او را در سمت چپ صحن حرم علی بن ابی‌طالب دفن نمودند.