مشکات مصباح ؛ پرسش و پاسخ ها 5 - 1

پرسش و پاسخ ها

مولف : آیت الله محمدتقی مصباح یزدی
ناشر: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 335
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1385 - دوره چاپ : 1

مروری بر کتاب

مجموعه آثار آیت الله مصباح یزدی

این کتاب مجموعه پاسخ های استاد است به پرسش های مطرح شده در نشست های مختلفی که با حوزویان و دانشگاهیان داشته اند. جلد اول که با عنوان ولایت فقیه و خبرگان به چاپ رسیده است، در چهار فصل، به مباحث ذیل پرداخته است: فصل اول درباره مشروعیت و مقبولیت و مفهوم و ملاک هریک از این دو، نقش مردم در حکومت، ملاک ترجیح مشروعیت بر مقبولیت، سرنوشت حکومت دینی در صورت فقدان مقبولیت همگانی، و مسئله انتخابات مجدد برای تعیین نظام، بحث کرده است.
فصل دوم در مبحث دموکراسی و اسلام، نسبت دین با دموکراسی غربی بررسی شده است.

در فصل سوم ولایت فقیه تنها شکل حکومت دینی در زمان غیبت دانسته شده است. سپس استاد به پرسش هایی با این عناوین پاسخ داده اند: پیشینه نظریه ولایت فقیه، اختیارات ولی فقیه، قلمرو ولایت فقیه (از حیث اطلاق و تقیید)، ولی فقیه و نیاز به تخصص های متعدد در اداره امر حکومت، ولی فقیه و فقهای دیگر، چگونگی انتقاد از ولی فقیه، علت دوره ای نبودن ولایت فقیه، و قداست ولی فقیه.
در فصل چهارم، با عنوان «خبرگان رهبری» به پرسش هایی درباره مقایسه اعتبار رأی مستقیم و غیرمستقیم مردم، شبهه دور در تعیین رهبر، ضرورت فقاهت خبرگان، متخصصان غیرفقیه و راه یابی به مجلس خبرگان، پاسخ گفته شده است.
در جلد دوم کتاب، مباحث ولایت فقیه و خبرگان رهبری، در سه فصل دنبال می شود:
فصل اول با موضوع ولایت فقیه به پرسش هایی از قبیل ولایت فقیه، ولایت یا وکالت، هم زمانی چند حکومت اسلامی و ارائه طرحی قابل قبول، جایگاه مراجع در نظام ولایی و رابطه آنان با ولی فقیه، ولایت فقیه و تغییر احکام، پاسخ داده می شود.
فصل دوم درباره خبرگان رهبری، به پرسش هایی در زمینه موضوعاتی مانند مجلس خبرگان از نگاه فقه شیعه، جایگاه و وظایف مجلس خبرگان در نظریه انتخاب یا انتصاب، شبهه هم زمانی انحلال مجلس خبرگان با عزل رهبری، پاسخ می دهد.
در فصل سوم، با عنوان «حکومت دینی»، دلیل ناسازگاری اسلام با سکولاریسم بیان می شود.
در جلد سوم کتاب با عنوان دین و مفاهیم نو، نظارت استصوابی این مباحث مطرح می شود: 1. تعریف دین و فرهنگ و رابطه آن دو با هم; 2. رابطه دین و آزادی; 3. اسلام و جامعه مدنی; 4. مدارا و خشونت در اسلام; 5. دین و اندیشه های التقاطی (قرائت های مختلف و بدعت ها); 6. اسلام و توسعه سیاسی; 7. علل انحراف برخی از روشن فکران مسلمان; 8. لزوم تقویت معنویات; 9. نظارت استصوابی; 10. خاتمه: دلیل سکوت رهبری و مراجع در برابر پاره ای از انحرافات.
جلد چهارم با عنوان آزادی و پلورالیسم در دو بخش به این مباحث می پردازد:
در بخش اول درباره آزادی، مباحثی مانند مفهوم و تعریف آزادی، دین داریْ حق یا تکلیف، تعارض یا تسالم دین با آزادی، حدود آزادی، معنای آیه لاَ اِکرَاهَ فِی الدِّینِ، لیبرالیسم و اصول آن، اسلام و لیبرالیسم، آزادی بیان و آزادی مطبوعات آمده است.
در بخش دوم درباره پلورالیسم مباحثی از قبیل عرصه های مختلف پلورالیسم، مفهوم پلورالیسم دینی، پلورالیسم دینی در بعد نظری و عملی، صراط های مستقیم، دلایل پلورالیسم، و انگیزه های پیدایش پلورالیسم، مطرح شده است.
در جلد پنجم این کتاب یکی از مهم ترین و چالش برانگیزترین موضوعات و مسائل جهان اسلام و ایران اسلامی یعنی موضوع زن و مباحث مربوط به آن را در قالب پرسش و پاسخ بررسی کرده است. این کتاب در چهار فصل توسط جناب حجة الاسام حمید کریمی تدوین شده است.
در فصل اول با عنوان «آفرینش زن»، مباحثی نظیر تساوی زن و مرد در آفرینش، تفاوت های زن و مرد، عقل زن، برتری مرد بر زن، آیه های موهمِ برتری مرد بزن، خطاب های مذکّر در قرآن، رابطه تفاوت های تکوینی یا اختلاف های قانونی، تلازم تفاوت تکوینی با تفاوت حقوقی بررسی و نقادی شده اند.
در فصل دوم با عنوان «فلسفه احکام زنان»، مباحثی نظیر: اختلاف های تشریعی و حقوقی زن و مرد، ارث زن، شهادت زن، بررسی و نقادی شده اند.
در فصل سوم با عنوان «حقوق مدنی زنان» مباحثی نظیر سریه زن، ازدواج موقّت، مبانی حقوقی و اخلاقی خانواده و... بررسی و نقادی شده اند.
در فصل چهارم با عنوان «مسائل متفرقه»، مباحثی نظیر کنترل غریزه جنسی، اخلاق زنان، زن گرایی در جهان معاصر و... بررسی و نقادی شده اند.