این کتاب در واقع قسمتی از کتاب تاریخ پانصد ساله خوزستان است که نویسنده در آن، ضمن بررسی تاریخ مشعشعیان حویزه خوزستان و هفتاد سال حکومت مستقل آنان، ادعای مهدویت سید محمد مشعشع را مطرح می‌سازد، همچنین اهداف آن خاندان و طرفدارانشان، و سرانجام کار مشعشعیان را بررسی می‌کند .صفحات پایانی کتاب به دو پیوست: معنی واژه‌های نویی که کسروی در آثار خود به کار برده و فهرست آثار و کتاب‌های کسروی و فهرست اعلام اختصاص یافته است .

مشعشعیان، یا آل مشعشع (حکومت ۸۴۵ تا ۹۱۴ق)، خاندانی از حکمرانان شیعیان اثنی عشری که از سال ۸۴۵ تا ۹۱۴ق در خوزستان حکومت کرد؛ این سلسله با اعتقاد به اصل مهدویت توسط سید محمد بن فلاح (متوفای ۸۷۰ق) حیات خود را آغاز و حکومت مستقل شیعه به مرکزیت هویزه را ایجاد نمود.
مشعشعه با ظهور صفویان تا سال ۱۱۵۰ق به‌عنوان والیان دولت صفوی در خوزستان حکمرانی کردند.

در این زمان دادگاه حلب شیخ جنید صفوی را به شعشعی مذهبی متهم نموده و او را محکوم به مرگ نمودند چون دولت مشعشعیان برای اولین بار در جغرافیای شیعه در عالم اسلام صفویان را بر آن داشت تا عرض اندام نموده و جرأت تشکیل حکومتی شیعی و مقتدر را در ایران پیدا نمایند.
منابع تاریخی آغاز فعالیت‌ها و ادعاهای سیدمحمد را، دست‌یابی وی بر کتاب استادش در «علوم غریبه» می‌دانند که با استفاده از آن و نمایش برخی رفتارهای عجیب، اعراب نواحی خوزستان را مرید خود کرد و تا جایی پیش رفت که خود را به عنوان فقیه جامع الشرائط زمان به «نائب مهدی» ملقب نمود.

به دنبال این جریانات کینه‌توزی شیخ فهد منجر به صدور فتوای کشتن محمد بن فلاح گردید و دو نامه به امیر منصور بن قباد ادریس عبادی نوشته و او را تشویق به کشتن سید نمود و ریختن خونش را مباح دانست. در پی وصول نامه، امیر منصور سید محمد را دستگیر کرد. محمد بن فلاح در دفاع از ادعای خویش و اثبات کینه جویی شیخ موفق به اقناع امیر منصور و آزادی خویش گردید.