مردگان زر خرید ؛ نفوس مرده

مردگان زر خرید

نویسنده: نیکولا واسیلیویچ گوگول
مترجم: فریدون مجلسی
ناشر: نیلوفر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 352
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1387 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب 

نفوس مرده

کتاب نفوس مرده، رمانی کمدی نوشته ی نیکلای گوگول است که در طول سال ها به خاطر معرفی طیفی گسترده از شخصیت های مختلف و ارائه ی طنزی تاریک و به یاد ماندنی، مورد تحسین و تمجید منتقدین و مخاطبین سراسر جهان قرار گرفته است.

داستان این رمان، به ماجرای مردی به نام چیچیکوف می پردازد که نقشه ای زیرکانه کشیده تا خیلی سریع ثروتمند شود. او در سراسر روسیه می چرخد و با قیمتی پایین، برده های تازه فوت کرده را از زمینداران می خرد. او سپس از این برده ها به عنوان وثیقه استفاده می کند و به تدریج صاحب مال و اموالی می شود. داستان رمان نفوس مرده پر است از دیالوگ های فوق العاده جذاب و خنده دار چیچیکوف با زمیندارانی که هر کدام از دیگری، عجیب تر و حریص تر هستند.

نفوس مرده تصویری زنده از مردم روسیه آن روز است. از مردمی اسیر خرافات، بیکارگی، خیال پردازی، شکمبارگی، میخوارگی، تشریفات احمقانه، وراجی های بی پایان، که نویسنده آنها را به صورت های گوناگون در صحنه ای خنده دار، شگفت انگیز، قصه وار یا در بحث های فلسفی نمایان می سازد.

ریشه ی اصلی داستان در خرید رعیت های مرده است که چیچیکف برای دست یابی به سود حاصل از گرو گذاشتن آن نزد بانک و گرفتن وام دست به خرید این سرف ها می کند . ما با چیچیکف همراه می شویم و با او به خرید آنها می پردازیم ، با ملاکان مختلف آشنا می شویم و روحیات و اخلاقیات آنها را از سر می گذرانیم .

رمان از همه نظر به یک تابلوی نقاشی شباهت دارد ، تابلویی که تمامی جامعه ی روسیه را در برمی گیرد ، در یک بعد کوچک ، توصیفات گوگول در این رمان حیرت آور است و به شدت واقعی . زبان طنز او از همیشه قوی تر و پخته تر است. داستان در بعضی موارد سیاسی می شود و به نظام سیاسی کشور حمله می کند ، در بسیاری از فصول بوروکراسی اداری روسیه زیر سوال می رود و از رشوه گیری ها ، زد و بندها و رابطه بازی ها به شدت انتقاد می شود و در نهایت باید بگوییم که در تمامی فصول ، به شدت رفتار مردم روسیه و اخلاقیات آنها ، از یک سرف ساده گرفته تا وزیر کشور توسط گوگول کوبیده می شود .

نیت نخستین نویسنده آن بود که در این اثر «فرد روسی را به طور کامل به خواننده بنمایاند، هم در محاسن و غنای معنوی که او را برتر از دیگر ملل قرار می‌دهد و هم درمعایبی که به او نسبت می‌دهددر حالیکه که در این زمینه نیز فرد روسی بی‌رقیب است». واقع قضیه این است که در اثری که به دست ما رسیده است فقط به معایب پرداخته شده است و تنها در قسمت دوم به طرح بی‌رنگی از ستایش ارزشهای معنوی این ملت برمی‌خوریم که نویسنده قصد نگارش آن را داشت

ویژگی های شخصیتی که گوگول در قهرمانان رمان خود گنجانده است مانند خست، نخراشیدگی، لاقیدی و ساده‌لوحی در ادبیات روسیه و خارج از آن به ضرب‌المثل تبدیل شده و تا امروز نیز تازگی و گیرایی خود را از دست نداده است.

...گوگول بقیه عمر را صرف ادامه نفوس مرده کرد که به رغم او می بایست نوعی کمدی الهی مدرن شود که در آن قهرمان رمان‘ پس از گذر از دوزخ‘ به برزخ می رسید‘ توبه می کرد‘ راه راست در پیش می گرفت‘ و سرانجام اگر نه به بهشتی زمینی‘ دست کم به زندگی معنی دار‘ مثمر ثمر‘ و اخلاقی دست می یافت. نقطه عطف زندگی گوگول در 1840 فرا رسید.

سلامتی او از علایمی که حاکی از فشارهای روانی بود به خطر افتاد. هنگامی که یقین کرد رو به مرگ است رویایی رازوارانه بر او ظاهر شد که هرگز محتوای آن را بر دیگران فاش نکرد.او نیز‘ چون پدرش‘ بی چون و چرا تسلیم اهمیت فرضی رویایش شد؛ پس ایمانی رازگونه به مذهب اورتودوکس روسی پیدا کرد و اسیر این اعتقاد شد که برای تعلیم «حقیقت» به ابنای بشر برگزیده شده است. نشانه های بارز این گرایش در مقالاتی تحت عنوان «گزیده ای از مکاتبات با دوستان» کاملاً مشهود است.