مدیریت راهبردی اطلاعات

مدیریت راهبردی اطلاعات

نویسنده: بابک اخگر , سیمئون یاتس
مترجم: پریسا کریمی نیا , سعید صادقی جقه
ناشر: پژوهشکده مطالعات راهبردی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 504
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1396 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

کتاب حاضر مجموعه‌ای استثنایی از تجربیات میدانی کارشناسان را در کنار نظریات دانشگاهی و مهارت‌های بخش خصوصی گرد هم آورده است تا پاسخی جامع برای چگونگی استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در طراحی راهبرد امنیت ملی شهروندمحور فراهم سازد.

کتاب ، موضوع تمایل و عزم دستگاه‌های امنیتی دولتی برای گردآوری گسترده اطلاعات جدید را به بحث می‌گذارد. ایجاد دسترسی، دریافت، ذخیره‌سازی، و جستجوی موثر در بانک‌های اطلاعاتی فزاینده‌ای که در میان ادارات‌ و سازمان‌های مختلف دولتی پراکنده شده است، از جمله چالش‌های مورد بحث در کتاب به شمار می‌رود.

کتاب همچنین درباره اضافه‌شدن داده‌های به‌دست آمده از شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی و فناوری جدید تلفن‌های هوشمند، و پیچیده‌تر شدن امر مدیریت اثربخش اطلاعات مزبور بحث می‌کند. کتاب به بررسی این واقعیت می‌پردازد که همه سلول‌های تروریستی در یک زمینه مخرب و در‌هم‌تنیده بین‌المللی فعالیت کرده و دستیابی به ظرفیت و توان انجام حملات شیمیایی، بیولوژیکی، رادیواکتیو، یا هسته‌ای را نیز مد نظر دارند. حملات سایبری به بخش‌های دولتی، خصوصی، و نیز شهروندان عادی از دیگر مباحث مورد توجه کتاب است که توأمان از جانب دولت‌های متخاصم و مجرمین صورت می‌گیرد.

تهديدهاي ناشي از انسانها و يا طبيعت اغلب به بحران‌هايي منجر مي‌شود که افراد، اجتماعات، کسب و کارها، و جوامع را با پيامدهاي قابل تأملي مواجه مي‌سازند. پيشگيري، تخفيف، يا کمک به انعطاف‌پذيري در مقابل چنان بحران‌هايي کماکان از وظايف اصلي دولت- ملت‌ها به شمار مي‌رود. با اين حال، در جهان کنوني ملت‌ها به تدريج جاي خود را به شبکه‌ها داده، و تهديدات نيز جهانشمول مي‌شوند.

حال سوال اين است که کارکردهاي سياستگذارانه و حاکميتي دولت- ملت‌ها چگونه به اين تغييرات واکنش نشان مي‌دهند؟ آنها چگونه مي‌توانند راهبردهايي را طراحي کنند تا بتوانند با تهديداتي که متوجه خودشان يا همسايگانشان است مقابله کنند؟ مهمتر اينکه، فناوري‌هايي که اين دنياي جهاني‌شده و شبکه‌اي را ايجاد کرده‌ا‌‌ند يعني فناوري اطلاعات و ارتباطات چگونه مي‌توانند ابزاري براي پشتيباني از چنان راهبردهايي ارائه کنند؟ و اينکه، آيا اين شبکه‌ها دريچه‌هاي جديدي از تهديدات و خطرها را به روي ما مي‌گشايند؟ مديريت بحران‌هاي مختلف و کنترل تهديدات امنيتي با هدف صيانت از شهروندان نيازمند رويکردي پيشگيرانه و اطلاعات‌محور است.

در دوره پس از 11 سپتامبر، اشتياق براي گردآوري و ضبط گسترده اطلاعات توسط سازمان‌ها و نهادهاي گوناگون دولتي افزايش يافته است که اين کار، در کنار دستاوردهاي راهبردي و ضدتروريستي، چالش‌هاي جديدي را در حوزه مديريت اثربخش بانک‌هاي اطلاعاتي ايجاد کرده است. کتاب حاضر مجموعه‌اي استثنايي از تجربيات ميداني کارشناسان را در کنار نظريات دانشگاهي و مهارت‌هاي بخش خصوصي گرد هم آورده است تا پاسخي جامع براي چگونگي استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات در طراحي راهبرد امنيت ملي شهروندمحور فراهم سازد. کتاب حاضر موضوع تمايل و عزم دستگاه‌هاي امنيتي دولتي براي گردآوري گسترده اطلاعات جديد را به بحث مي‌گذارد. ايجاد دسترسي، دريافت، ذخيره‌سازي، و جستجوي موثر در بانک‌هاي اطلاعاتي فزاينده‌اي که در ميان ادارات و سازمان‌هاي مختلف دولتي پراکنده شده است، از جمله چالش‌هاي مورد بحث در کتاب به شمار مي‌رود.

کتاب همچنين درباره اضافه‌شدن داده‌هاي به‌دست آمده از شبکه‌ها و رسانه‌هاي اجتماعي و فناوري جديد تلفن‌هاي هوشمند، و پيچيده‌تر شدن امر مديريت اثربخش اطلاعات مزبور بحث مي‌کند. کتاب به بررسي اين واقعيت مي‌پردازد که همه سلول‌هاي تروريستي در يک زمينه مخرب و درهم‌تنيده بين‌المللي فعاليت کرده و دستيابي به ظرفيت و توان انجام حملات شيميايي، بيولوژيکي، راديواکتيو، يا هسته‌اي را نيز مدنظر دارند. حملات سايبري به بخش‌هاي دولتي، خصوصي، و نيز شهروندان عادي از ديگر مباحث مورد توجه کتاب است که توأمان از جانب دولت‌هاي متخاصم و مجرمين صورت مي‌گيرد. متخصصان و دانشگاهياني که فصول مختلف اين کتاب را نگاشته‌اند همگي از سرآمدان حوزه مديريت اطلاعات و امنيت ملي به شمار مي‌روند؛ نگهبانان بينام و نشاني که وظيفه تحليل وضعيت و يا حفظ امنيت ملي و امنيت عمومي را به انجام مي‌رسانند.

با توجه به اهميت روزافزون امنيت سايبري به عنوان يکي از مهمترين اولويت‌هاي امنيت ملي، انتشار اثر حاضر ضمن پرکردن جاي خالي آن در ادبيات مديريت اطلاعات، چارچوبي براي محققان حوزه امنيت سايبري فراهم کرده و يادآور چالش‌هاي آينده‌ي امنيت ملي است. پژوهشکده مطالعات راهبردي، کتاب حاضر را منبعي آگاهي‌بخش دانسته و مطالعه آن را براي سياستگذاران، کارشناسان و دانشگاهيان شاغل يا علاقمند به حوزه امنيت ملي، مديريت اطلاعات و ارتباطات و فضاي مجازي ضروري مي‌داند.