مجنون و لیلی

مجنون و لیلی

نويسنده: امیرخسرو دهلوی 
به کوشش: محسن باغبانی
ناشر: ظفر
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 350
اندازه كتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1380 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ لیه روکش کتاب زدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب

از روی قدیمی‌ترین نسخه خطی ایران به همراه متن علمی و انتقادی نسخه چاپ سنگی مسکو

امیر خسرو دهلوی ملقب به سعدی هند، بزرگ‌ترین شاعر و ادیب شبه قاره هند و اولین کسی است که بعد از حکیم گنجه نظامی، خمسه او را استقبال کرده است. خمسه امیرخسرو که به «پنج گنج خسروی» شهرت دارد، جزء نوادر آثار ادبی شرق است که دارای سبکی روان، نظمی استوار و مضامینی لطیف و عارفانه است. آنچه در این کتاب آمده، متن علمی و انتقادی مجلد سوم خمسه امیرخسرو موسوم به «مجنون و لیلی» است که در میان آثار او از مقام شامخی برخوردار است.

مقدمه مفصل کتاب درباره احوال و آثار شاعر، به ویژه مثنوی مجنون و لیلی، نیز شیوه تصحیح نگارنده است که در پی آن، متن اصلی همراه با نسخه بدل‌ها در زیرنویس فراهم می‌آید .بخش انتهایی کتاب شامل "کشف الابیات " فهرست اعلام، فهرست منابع و ماخذ و مقدمه کوتاه به زبان انگلیسی است .

یادآور می‌شود که "امیرخسرو" "مجنون و لیلی را با حمد و سپاس خداوند و مناجات به درگاه باری‌تعالی و نعت رسول اکرم (ص) و شرح معراج ایشان در بحر هزج مسدس آغاز کرده و پس از مدح شیخ الطریقه نظام‌الدین اولیاء و مدح علاء‌الدین محمد خلجی با بیان سبب نظم کتاب و نصیحت فرزند خویش، پی گرفته است .پس از آن، امیرخسرو به ایجاز تمام به بیان عشق مجنون و لیلی، مطابق آنچه نظامی آورده پرداخته، اما کم کم مسیر داستان را تغییر داده و آن را به گونه‌ای دیگر ساخته است .در داستان امیرخسرو عشق مجنون و لیلی به عشق حقیقی بسیار نزدیک می‌گردد و معنای "بی عشق مباد زندگانی "تبلور بیشتری یافته است .

ای داده به دل خزینهٔ راز
عقل از تو شده خزینه پرداز

ای دیده گشای دوربینان
سرمایه دهٔ تهی نشینان

ای تو به همین صفت سزاوار
نام تو گره گشای هر کار

ای جلوه گر بهار خندان
بینا کن چشم هوشمندان

ای جان به جسد فگنده‌ای تو
هرکس که به جز تو، بندهٔ تو

اندیشه بهر بلندی و پست
بگذشت و نزد به دامنت دست

پس در ره تو ز تیزهوشی
بیهوده بود سخن فروشی

آن به که زنیم سر، خرد را
اقرار کنیم عجز خود را

با تو نه سخن رفیع سازیم
نادانی خود شفیع سازیم

داننده تویی بهر چه رازست
سازنده تویی بهر چه سازست

کاری که خرد صلاح آن جست
موقوف به کار سازی تست

قفل همه را کلید بر تو
پنهان همه پدید بر تو

لطف تو انیس مستمندان
قهر تو هلاک زورمندان

گر لطف کنی و گر کنی قهر
در هر دو بود ز مرحمت بهر

همواره در تو جای من باد
توفیق تو رهنمای من باد