ماخ اولا از جمله کتاب هایی است که پس از مرگ نیما منتشر گردید. نیما در دفتر ماخ اولا به عنوان ناظری است که طبیعت را روایت می کند و شعرش مستقیماً تحت تاثیر این طبیعت است. نیما در این دفتر اگر چه بیشتر در روایت طبیعت و کوه و رودخانه به سر می برد اما نیم نگاهی به اجتماع پیرامون خود نیز دارد که نشان از تعهد او در قبال رویدادهای اجتماعی است اگر چه شاید این تعهد کمی کم رنگ به چشم بیاید.

ماخ اولا نام رودخانه ای است که نیما حرکت این رودخانه را به شعر درآورده است و به عنوان یکی از شاهکارهای خود باقی گذاشته است. انتخاب نام این دفتر نیز بر اساس شعری به همین نام است که شاعر در دفتر شعر خود آورده است. این موضوع به نوعی موید روح طبیعت گرای نیما در شعر است که به وضوح در این دفتر قابل مشاهده است.

ماخ اولا
پیکره رود بلند
می رود نامعلوم
می خروشد هر دم
می جهاند تن از سنگ به سنگ چون فراری شده ای
(که نمی جوید راه هموار)
می تند سوی نشیب
می شتابد به فراز
میرود بی سامان
با شب تیره، چو دیوانه که با دیوانه.

رفته دیریست به راهی کاو راست
بسته با جوی ِفراوان، پیوند.
نیست، دیریست بر او کس نگران.
اوست در کار سراییدن گنگ
اوفتاده ست ز چشم دگران.
بر سر دامن این ویرانه.

با سراییدنِ گنگِ آباش
زآشنایی؛ ماخ اولا راست پیام
وز ره مقصد، نه معلوم اش حرف
می رود لیکن او
به هر آن ره که به او می گذرد
هم چو بیگانه که بر بیگانه.
می رود نامعلوم
می خروشد هر دم.
تا کجاش، آبشخور
هم چو بیرون شدگان از خانه