- موجودی: درحال حاضر موجود نمی باشد
- مدل: 187465 - 78/5
- وزن: 0.30kg
ما و جهان نیچه ای
نویسنده: بیژن عبدالکریمی
ناشر: علم
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 271
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1387 - دوره چاپ: 1
مروری بر کتاب
این کتاب، متن های پیاده شده و تصحیح شده چهار سخنرانی و سه مقاله تحریری از اینجانب می باشد. این سخنرانی ها در محافل گوناگون دانشگاهی و فرهنگی کشور ارائه شده و مقالات مذکور نیز برای نخستین بار در فصلنامه مدرسه و ویژه نامه دومین همایش دین و مدرنیته انتشار یافته است. فهرست سخنرانی ها، مقالات و مصاحبه مورد نظر عبارتند از: بحران روشنفکری ایرانی در دوره پست مدرن روحانیت شیعه و جهان معاصر گذر از تئولوژی به اونتولوژی و ...
تحت تاثیر آموزه های نیچه جهان غرب پذیرفت که خدا مرده است و امروز این امر نیز پا گرفته است که حقیقت مرده است. نیچه متفکری بود که قبل از اینکه مدرنیته دچار بحران شود، بحران مدرنیته را درک کرد. او به دنبال گذر از این بحران بود اما خود بحران را تشدید کرد و سرانجام تبدیل به یکی از قوام بخشان دنیای جدید شد.
وقتی می گوئیم جهان نیچه ای یعنی جهانی که نیچه برای ما ترسیم کرد، باید توجه داشت وقتی که من از جهان نیچه ای صحبت می کنم این جهان را توصیف می کنم نه اینکه آنرا تایید کرده و مردم را به آن دعوت کنم.
وقتی که از معنا صحبت میکنیم این مسئله در زمینههای مختلفی فهمیده میشود اما آنچه که من میگویم از منظر فلسفی است و از نگاه انسانشناسی و معرفتشناسی فلسفی به مفهوم معنا نگاه میکنم. یعنی از نظرگاهی که نیچه و هایدگر نگریستهاند. وی در ادامه گفت: میان دورههای تاریخ پیوستگی وجود دارد و اینگونه نیست که بتوان سنت را از مدرنیته تفکیک کرد.
در حال حاضر سنت در جوامع وجود دارد و نمیشود تاریخی را برای پایان سنت و آغاز مدرنیته مطرح کرد. بنابراین زمانی که من میگویم جهان مدرن کهنه شده است و مربوط به گذشته است. نمیتوان گفت این اتفاق از زمان مشخصی رخ داده است. انقطاع تاریخی را نمیتوان نشان داد اما حدودا از ربع آخر قرن 20 رنگ وبوی جهان تغییر کرده است اما عناصر قوام بخش جهان ما همان است که در دورههای قبل وجود داشته است.
این مسئله مطرح میشود که چه چیزی این دوره تاریخی را از گذشته متمایز کرده است؟ آنچه که من برای این پرسش صورت بندی می کنم دارای چند عنصر است. اول اینکه ما شاهد ظهور و سیطره اندیشه پست مدرن هستیم. دومین مسئله شکست مارکسیسم و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی است.
با فروپاشی شوروی تفکر آرمان گرایانه و باور به تاریخ خطی شکست خورد. سومین عنصر که به نظر من تأثیر زیادی در جهان و به خصوص در جهان سوم داشت انقلاب اسلامی ایران بود. این انقلاب خود را به عنوان یک آرمان اسلامی مطرح کرد.
با انقلاب اسلامی سنت تئولوژیک،خود را به عنوان یک آرمان اجتماعی مطرح نمود و هرچه در چنته داشت رو کرد. و آخرین مؤلفه از نظر من شبکه نوین ارتباطات و اطلاعات است. نقشی که این شبکه در دنیا ایفا می کند همانند انقلاب صنعتی است. بنابراین من این پدیده را انقلاب صنعتی دوم میدانم.
با ظهوراینترنت تحولات ژرفی در دنیا ایجاد شد و مرزها تبدیل به امری صرفا قراردادی شدند و اتوریته ها فروریختند و عناصر هویت بخش پیشین معنای خود را از دست دادند. مجموعه این عوامل باعث شدند که جهان اکنون رنگ وبوی دیگری پیدا کند. در این جهان سوبژکتیویسم به آخرین مرحله خود رسید و جهان نیچه ای یعنی اینکه ذهنیتگرایی انسان به آخرین نقطه خود رسیده باشد.
اکنون دنیای کهن اعتبار خود را ازدست داده است، باید دقت کرد که منظور من از دنیای کهن فقط سنت نیست، حتی دنیای مدرن نیز رفته رفته به بخشی از دنیای کهن تبدیل شده است و جهانی جای آنرا گرفته است که من آنرا جهان نیچه ای می نامم. به نظر من فلسفه غربی امروز در چارچوب مدعیات نیچه درباره حقیقت شکل گرفته است.
جهان نیچه ای جهانی است که در عمل متحقق شده است و من نمی گویم که این جهان خوب است. انتقادهای زیادی به نیچه می توان وارد کرد اما به هر حال آنچه که نیچه با تفکر خود ترسیم کرد چیزی است که اکنون عملا با آن مواجهیم.
در دوران ما مسائل مدرن مورد تردید قرار گرفته اند و بی ایمانی به عقلانیت مدرن دیده می شود و روشنفکران پست مدرن مبانی مدرنیته را متزلزل کرده اند. ما اکنون با انکار عقلانیت و بد بینی به هر سیستم نظری مواجهیم و همه اینها عناصری است که در آرای نیچه وجود داشته است.