قائم مقام نامه

قائم مقام نامه

نویسنده: محمدرسول دریاگشت
ناشر: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 330
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1377 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب 

 این کتاب مجموعه سخنرانیهای مجلس بزرگداشت دویستمین سال درگذشت قائم‌مقام فراهانی در دانشگاه تهران، بهمن ۱۳۵۲ می‌باشد که ۲۵ مقاله در بخش دوم کتاب بدان افزوده شده است

شرایط زمانی دورانی که قائم مقام در آن می زیست و موقعیّتی که ایران در سطح بین المللی داشت، موضوعی است که کم و بیش در این کتاب طرح و مورد بررسی قرار گرفته است و در حال حاضر ضرورتی برای طرح دوبارهی آن نمی باشد. قائم مقام در دو مرحله برای روی کار آمدن محمدشاه و به قدرت رسیدن او تلاش نمود.

اول، زمان ولیعهدی او بود. در این هنگام پس از مرگ عباس میرزا نایب السلطنه، عدّه ای خود را جانشین به حقّ او می دانستند و برای آماده سازی ذهن و افکار فتح علی شاه دست به کار شدند، اما چون هیچ کدام از آن ها برای قبول مسؤولیّت ولیعهدی شایستگی نداشتند، قائم مقام با دلیل و برهان زمینه را برای انصراف داوطلبانه یا اجباری آنان فراهم نمود و محمدمیرزا ولیعهد شد. اقدام دوم، کوشش او برای رساندن محمدشاه به پادشاهی بود.

پس از مرگ فتح علی شاه مطابق معمول دوره های قبل، بعضی از شاه زادگان برای به دست آوردن تاج و تخت پادشاهی به دست و پا افتادند، ولی عباس میرزا قبل از مرگش در این رابطه پیش بینی های لازم کرده بود. تلاش او و سفارش هایش به قائم مقام برای پادشاه شدن فرزندش محمدمیرزا در همین راستا می باشد.

البته قائم مقام اعتمادی به تصمیم ها و اقدامات آینده ی محمدشاه نداشت و از همان موقع اعلام کرد که اگر وی به پادشاهی برسد، در کشتن وی تردید نخواهد داشت. عباس میرزا فرزندش را ملزم ساخت تا احترام میرزاابوالقاسم را نگه دارد و برای اطمینان بیشتر آن دو را به حرم امام رضا(ع) فرستاد و هر دو برای همکاری با هم سوگند خوردند...

فهرست

بخش اول
نقش قائم مقام در به سلطنت رسیدن محمدشاه / دکتر منصوره اتحادیه (نظام مافی)
اشاره‌ای به گرفتاری‌های قائم مقام در کرمان و یزد/ دکتر محمدابراهیم باستانی پاریزی
پرورش دبیر و منشی / محمدتقی دانش‌پژوه
قائم مقام و فاضل خان گروسی / دکتر محمداسماعیل رضوانی
زندگی سیاسی قائم مقام / دکتر مهدی روشن‌ضمیر
سخنی درباره منشات قائم مقام / دکتر عباس زریاب خویی
فراهان / دکتر منوچهر ستوده
تاثیر قائم مقام در حفظ وحدت ایران / ابراهیم صفایی
تاریخ ولادت قائم مقام / دکتر جهانگیر قائم مقامی
مراجع و منابع تحقیق درباره قائم مقام / دکتر جهانگیر قائم مقامی
قائم مقام شاعر مبدع / محمد محیط طباطبایی
منشات قائم مقام / مجتبی مینوی
نامه قائم مقام به لرد کاسلری / دکتر فرشته نورائی

بخش دوم
سرنوشت قائم مقام / فریدون آدمیت
قائم مقام / یحیی آرین‌پور
تاریخ تولد قائم مقام فراهانی/ عباس اقبال آشتیانی
قائم مقام فراهانی / محمدتقی بهار (ملک‌الشعرا)
اسرار قتل قائم مقام / احمدخان ملک ساسانی
میرزاابوالقاسم قائم مقام / دکتر قاسم غنی
و...