فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی ؛ نه مجلد

فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی

به کوشش : عبدالحسین حائری , سوسن اصیلی , سعید نفیسی , فخری رستکار , علامه اوحدی , سید ابراهیم دیباجی , احمد منزوی , ایرج افشار , محمدتقی دانش پژوه , سیدجعفر حسینی اشکوری , بهاالدین علمی انواری ,سید حسینعلی تیب زاده , یوسف اعتصامی , ابن یوسف شیرازی
ناشر: مجلس شورای اسلامی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 7940
اندازه کتاب: وزیری گالینگور چرمی - سال انتشار: 1390 - دوره چاپ : 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ عطف جلد دوم سائیدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب 

آخرین آمارها، حاکی از آن است که کتابخانه مجلس شورای اسلامی، دارای بیش از 25000 دست نویس اسلامی و شرقی به زبان‌های عربی، فارسی، ترکی، اردو و برخی دیگر از زبان‌های نادر است؛ به نظر می‌رسد عناوین این دستنویس‌ها، بین 50000-65000 در نوسان بوده باشد و از نظر زبانی، نیز به طور تقریبی 60% نسخه‌های خطی، به عربی، 35% به فارسی و 5% نیز به ترکی (لهجه‌های آذری، عثمانی و چغتایی) و درصدی نیز نیز به زبانهای شرقی اختصاص دارد؛ البته، تاکنون، در این زمینه تحلیلِ آماری، چیزی از سوی کتابخانه، منتشر نشده است.

برای دست نویس‌های کتابخانه مجلس، از سال 1305 تا خرداد 1390 دقیقاً 44 جلد (بدون جلدهای 1/40 و 3/40) در 53 مجلد (جلدهای 3-4 بازچاپ) فهرست، منتشر شده است1 و در مجموع در حدود 18000 نسخه، گزارش گردیده است، یعنی چیزی در حدود 72% کلّ نسخه‌های موجود در گنجینه این کتابخانه. همچنین گفته شده، فهرستنگاران نسخ خطّی کتابخانه، تاکنون حدود 2000 نسخه دیگر نیز فهرست کرده‌اند که تا نیمه‌های سال 1390، فهرست آنان از چاپ خارج می‌گردد. به هر تقدیر با احتساب داده‌های این 10 جلد فهرستِ منتشر نشده، در مجموع، تاکنون (خرداد 1390)، حدود 20000 نسخه، یعنی حدود 80% کلّ نسخه‌های کتابخانه، معرّفی گردیده است.

به این ترتیب، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، نخستین کتابخانه در کشور است که در زمینه فهرستنگاری نسخ خطّی کاملاً پیشتاز و مقدّم است و الحمدلله با پیگیری‌های مستمر رئیس کاردان کتابخانه عامره مجلس، جناب دکتر جعفریان، این روند، چند سالیست، شتاب بیشتری به خود گرفته است و به نظر می‌رسد این قدم پرخیر و برکت، بر امر فهرست نگاری در کتابخانه‌های داخلی نیز تأثیر محسوسی گذاشته است؛ راقم سخت بر این باور است، افزون بر آن، در زمینه دیجیتال سازی و ارائه متن دیجیتالی نسخ از طریق اینترنت (= آزاد سازی داده‌های اندیشه‌ها)، تأثیرگذاری فعالیتِ انقلابی سه ساله اخیر کتابخانه مجلس در حوزه نسخ خطّی، در عرصه جهانی، قابل بررسی و ارزیابی است و روند رو به رشد آزاد سازی متون در عرصه‌های بین المللی، به طور ملموسی از اقدامات داخل کشور در این عرصه، تأثیر پذیرفته است.

به هر تقدیر، اگر فهرست نگاری نسخ در کتابخانه مجلس شورای اسلامی، با همین آهنگ و با همین توان علمی به پیش برود، به نظر می‌رسد، تا پایان سال 1390، تمام نسخ خطّی مجلس فهرست گردیده و فهرستنگاری نسخ در آن، از این به بعد ـ به اصطلاح ـ به روز، گردد. باید افزود که در گنجینه این کتابخانه عامره، افزون بر نسخ خطّی، دارای تعداد قابل توجّهی میکروفیلم، نسخه عکسی، کتب چاپ سنگی و هزاران قطعه سند تاریخی است که تاکنون گزارشی از آنها منتشر نشده است.

فهرست

ج.1. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه شماره2/ سنای سابق، ج.1و2 قدیم .

ج.2. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای2،1 و 3 قدیم)/ تالیف عبدالحسین حائری و سوسن اصیلی .

ج.3. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای 4 و 5 قدیم)/ تالیف عبدالحسین حائری و سوسن اصیلی .

ج.4. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای 6 و 7 و 8 و 9 قدیم)/ سعید نفیسی، عبدالحسین حائری، فخری راستکار .

ج.5. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای 1/10 و 2/10 قدیم)/ تالیف عبدالحسین حائری، علامه اوحدی، سیدابراهیم دیباجی .

ج.6. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای 3/10 و 4/10 قدیم)/ تالیف عبدالحسین حائری.

ج.7. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای 11 تا 14 قدیم)/ تالیف احمد منزوی.

ج.8. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای 15 تا 18 قدیم)/ تالیف احمد منزوی، عبدالحسین حائری، فخری راستگار. 

ج.9. فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی (شامل جلدهای 19 و 20 قدیم)/ تالیف عبدالحسین حائری، سیدجعفر حسینی‌اشکوری.- ج.49. نسخه‌های شماره 17701 -18100/ تالیف سیدجعفر حسینی‌اشکوری.- ج.52. نسخه‌های شماره 18901 - 19300/ تالیف محمود نظری