فرهنگ و فرافرهنگ

فرهنگ و فرافرهنگ

نویسنده: فرانسیس مالهرن
مترجم : مهدی شفیعیان , شهاب الدین ساداتی
ناشر: دانشگاه امام صادق(ع)
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 245
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1395 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

فرهنگ از دیرباز موضوعی متمایز و آسیب‌پذیر تلقی شده ولی بحث مطرح شده از سوی آن که بالعکس همیشه پربار و تنومند بوده است چنین نیست. برداشت‌های جدید و آشنا از این واژه کم‌وبیش به‌‌طور جدی بر این مسئله تأکید دارند که فرهنگ به مثابه جایگاهی برای ارزش‌های ضرورتاً بشری و ملی است. اما اکنون همین برداشت‌ها بر تنشی تقریباً شدید در برابر درک تازه‌تری از فرهنگ دامن می‌زنند و فرهنگ را به‌عنوان جهان مشترک تاریخی و اجتماعی معنا یا فعالیت «نمادین» و معنادار در تمامی اَشکالش معرفی می‌کنند.

«فرهنگ» در این مفهوم گسترده و غیردینی مجموعه کاملی از رشته‌ها را دربرمی‌گیرد؛ برای مثال تاریخ، جامعه‌شناسی، مطالعات ادبی (حوزه‌ای که در آن مفاهیم کهن‌تر مهم می‌باشند) و مهم‌تر از همه خود مطالعات فرهنگی. در نتیجه، هر کسی که به دنبال افزودن یک اثر بیشتر به کتابخانه نوشته‌های معاصر در این زمینه است نباید انتظار میهمان‌نوازی‌ای را داشته باشد که به مسافران دوردست در گذشته نشان داده می‌شد.

خوانندگان مایلند بدانند که این کتاب در چه مسائلی از دیگر آثار مشابه موجود متفاوت می‌باشد. موضوع اصلی ما همین بحث است، یعنی «فرهنگ» به‌عنوان جستاری که در مباحث قرن بیستم در اروپا و بالاخص در بریتانیا مطرح می‌شود. یک «موضوع» در کاربرد کهن و دقیق تنها مسئله‌ای نیست که در باب یک شیء واقعی یا خیالی گفته ‌شود، بلکه جستاری بنیادین با واژگانی بنیادین می‌باشد. بنابراین، یک موضوع بحث همیشه ضرورتاً یک سنت است و اشاره به رابطه‌ای مشترک بین شرکت‌کنندگانش دارد. موفق‌ترین موضوعات به جایگاه عادت‌ می‌رسند، استعاره‌ای که همه ما به معنای واقعی کلمه از آن استفاده می‌کنیم.

در کلام جامعه‌شناس فرانسوی پیر بوردیو، موضوعات «جایگاه‌هایی در گفتمان هستند که تمامی اعضاء یک گروه همدیگر را در آنجا ملاقات می‌کنند و می‌شناسند» . «جایگاه» مورد بررسی ما در اینجا اصولاً فرهنگ به‌عنوان موضوع برخی سنت‌های روشنفکرانه اصلی قرن گذشته می‌باشد. توصیف مجددمان از این موضوع به صورت جایگزینی نقادانه برای فرافرهنگ، یا گفتمان فرافرهنگی است. هدف سطرهای بعدی معرفی این مسئله و دیگر عناصر کلیدی در واژگان مفهومی این کتاب و بدین ترتیب خلاصه‌سازی مبحث مورد نظر می‌باشد.