فرهنگ ایران باستان

فرهنگ ایران باستان

نویسنده: ابراهیم پور داود
ناشر: دانشگاه تهران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 370
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1356 - دوره چاپ: 3

کمیاب - کیفیت : درحد نو ؛ لبه پایینی کتاب رد زردی دارد

مروری بر کتاب

بخش نخست

فرهنگ در ایران باستان باورها، کنش‌ها و رویدادهای فرهنگیِ قبایل و اقوام آریایی و غیر آریایی در ایران باستان است. آریایی ها یا ایرانیان باستان عناصری همچون خورشید، نور و آذرخش را می‌پرستیدند اما عاقبت یگانه پرست شدند و به مزدیسنا گرویدند.

زرتشت، پیامبر عهدِ باستانِ ایرانیان باورهای مذهبیِ ایرانیان را به گونه‌ای توحید رساند. گاهان از سرودهای اوستاییِ زرتشت، باورهای یگانه پرستی را به پارس و ایران آورد. وداها و اوستا همواره به عنوانِ منابع مهم در کشفِ باورهای آریایی‌های نخستین و ایده‌های آنها به یاریِ پژوهشگران آمده استکار های بنیادین شکل گرفتن فرهنگ ایران را می‌توان در ایران پیش از مهاجرت آریایی ها، فرهنگ مردمان کوچ روی آریایی (ایرانی)، پادشاهی ماد، امپراتوری هخامنشیان، حکومت اشکانیان، دوران شاهنشاهی ساسانیان، سلطه خلفا بر ایران، حملات مغول و دوران صفوی جست‌و جو کرد.

ابراهیم پورداود (زاده ۲۰ بهمن ۱۲۶۴، رشت - مرگ ۲۶ آبان ۱۳۴۷، تهران) ایران‌شناس معاصر، اوستا شناس، نخستین مترجم فارسی اوستا و استاد فرهنگ ایران باستان و زبان اوستایی در دانشگاه تهران بود. پورداود را بنیادگذار ایران‌شناسی در سرزمین ایران، و زنده‌کننده فرهنگ و زبان ایران‌باستان دانسته‌اند.وی از کودکی به دانستن اوضاع ایران قدیم علاقه‌مند بود و چون به سن رشد رسید، مطالعه کتابهایی را که راجع به ایران باستان بود، بر مطالعه کتابهای دیگر ترجیح داد و به خصوص کتابهای مربوط به دین زردشتی بیش از همه توجه او را به خود جلب کرد و سالهای دراز در این‌باره به تحقیق پرداخت.

ترجمه و گزارش اوستا، برجسته‌ترین اثر پورداود به شمار می‌رود.با در نظر گرفتن سیاق عبارت‌های اوستایی و دور بودن آنها از شیوه زبان فارسی امروز و نیز با توجه به متن مشکل و پر از ابهام اوستای نخستین، اهمیت کار پورداود روشن می‌شود. او می‌کوشید ترجمه‌ای روان از اوستا به دست دهد و بدون آنکه از حدود قواعد زبان فارسی دور شود، با استفاده از واژه‌های کهن، ترکیباتی رسا و خوش‌آهنگ پدید آورد.امتیاز دیگر کار او مقدمه و توضیحاتی است که برای هر یک از بخش‌های اوستا نگاشته‌است.

این مجموعه علاوه بر تفسیر و ترجمه، لغت‌نامه بزرگی در ریشه‌شناسی واژه‌های ایرانی نیز هست و از بهترین مآخذ برای پی بردن به فرهنگ ایران‌باستان به‌شمار می‌آید. پورداود در طول سالها معلمی خود، شاگردان فراوانی تربیت کرد که هریک خود معلمان و محققان نامدار در عرصه ادب و فرهنگ ایران شمرده می‌شوند و از آن میان محمد معین، محمد مقدم، بهرام فره‌وشی، احسان یارشاطر و جلیل دوستخواه بیش از دیگران شناخته‌شده هستند.پورداوود فردی ملی‌گرا و میهن پرست بود و از مخالفان سرسخت سلطنت قاجار به شمار می‌رفت.