فرهنگ ادبیات فارسی ؛ زرکوب

فرهنگ ادبیات فارسی

نویسنده: زهرا خانلری
ناشر: توس
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 553
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1384- دوره چاپ: 4 

مروری بر کتاب

این کتاب به منظور آن فراهم شده است تا همه کسانی را که با ادبیات فارسی سر و کار دارند، راهنمایی باشد و هرکس بتواند برای رفع مشکلی یا رد شبهه‌ای در هر مورد به آن مراجعه کند و از آن به عنوان مددی برای حافظه بهره‌ور گردد. موضوع کتابهای مهم علمی و ادبی فارسی از تاریخ و فلسفه و شعر و عرفان و هیئت و نجوم و ریاضی و هندسه و رشته‌های مختلف ادبیات نیز غالبا مورد اشکال است و نام مولف و تاریخ تألیف و مطالب کتابها در خاطرها نمی‌ماند و بیشتر کسان برای رفع شبهه دراین نکات محتاج‌اند که به مأخذی رجوع کنند.

این کتاب برای رفع این گونه نیازمندی ها تألیف شده است تا هر خواننده‌ای به آسانی بتواند موضوع اشکال یا ابهام را در آن بیابد و به مختصرترین عبارتی از نکته مقصود مطلع شود.«فرهنگ ادبیات فارسی» که نخستین بار در سال 1337 خورشیدی چاپ شده، راهنمای همه‌ی کسانی است که با ادب پارسی سروکار دارند. این کتاب در چارچوب واژه‌نامه نوشته شده و به شناساندن بزرگان ادب ایران و نام و روزگار شخصیتهای بزرگ داستانی و همچنین تَرمهای [اصطلاحات] واژگانی و منطق و تمثیل و اشاره پرداخته و افزون بر آن، نام نوشته‌های برجسته‌ی ادبی به پارسی و تازی را نیز برشمرده است.

زهرا کیا در سال ۱۲۹۴ شمسی در تهران متولد شد. پدرش هادی کیانوری نوه شیخ فضل‌الله نوری و مادرش عصمت الحاجیه بروجردی بودند.زهرا کیا تحصیلات ابتدائی را در مدرسه ناموس انجام داد که مهمرترین مدرسه دخترانه آن زمان بود و خیلی از کسانی که به آن مدرسه راه یافتند از زنان تحصیل کرده ایران گردیدند.زهرا کیا که از شاگردان برجسته مدرسه ناموس بود به دانشسرای‌ عالی راه یافت و سپس وارد دانشکده ادبیات شد و در سال ۱۳۱۸ در دوره دکتری ادبیات پذیرفته شد و با پرویز خانلری همدرس بود.

زهرا کیا از نخستین بانوانی است که در داخل کشور درجه دکتری ادبیات گرفت و رساله دکتری خود را تحت عنوان «سبک ادبی کتاب‌های تاریخی ایران» زیر نظر ملک‌الشعرای بهار به اتمام رسانید که با درجه خوب از تصویب گذرانیده و سپس به تدریس در مدارس کشور پرداخت؛ و دبیر ادبیات دبیرستان نوربخش شد که از مهم‌ترین مدارس دخترانه کشور بود.

دکتر زهرا خانلری با گذرانیدن امتحان دانشیاری به تدریس در دانشگاه پرداخت و به مقام استادی دانشگاه رسید و سالیان دراز در دانشگاه تدریس می‌کرد. پرویز خانلری در سال ۱۳۲۰ هنگامی که در دانشکده ادبیات به تحصیل پرداخته بود با زهرا کیا از خانواده‌های سرشناس نور مازندران آشنا شد و این آشنایی به ازدواج رسید.

خانلری در این باره چنین نوشته‌است : "ضمن تحصیل در دوره دکتری زبان و ادبیات فارسی با دختری که هم درسم بود آشنا شدم که او را آراسته به صفاتی دیدم که من می‌خواستم و می‌پسندیدم و ارتباط ما به همسری کشید. همسرم در طی زندگی از هر جهت یار و غمخوار من بود، چنانکه اکنون نیز هست. او هم مانند من با کتاب سر و کار داشت و نویسنده بود و چند کتاب مهم ادبی تالیف کرده‌است. اگر آسایشی در طی عمر داشته‌ام مدیون مهربانی‌های اوست. او بود که مرا به تالیف بعضی از آثارم وا داشت و همه عمر شکرگزار او هستم".