فاجعه رمضان

فاجعه رمضان

نویسنده: جرجی زیدان
مترجم: محمد علی شیرازی
ناشر: گنجینه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 215
اندازه کتاب: رقعی سلفون - سال انتشار:  1350- دوره چاپ : 6

کمیاب - کیفیت :  درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

شرح شهادت امام علی (ع) و طغیان خوارج و غصب خلافت از خاندان نبوت و ماجرای عشق قطام دختر زیبای عرب با ابن ملجم

سعید یقین حاصل کرد که آنان حتما به اتاق او آمده او را شکنجه و عذاب خواهند کرد، از این رو شمشیر خود را به دست گرفت و به چپ و راست نگریست تا راه فراری پیدا کند و خویش را نجات دهد، یک مرتبه صدایی از پشت اتاق شنید و آن صدا در گوشش آشنا آمد و فوری شناخت که آن صدا، صدای خوله است. او نمی توانست دختر را ببیند مگر این که خود را به پنجره ای که سه گام از سطح اتاق ارتفاع داشت برساند. وی به هر طوری بود خود را به پنجره رسانید و خیابان را نگاه کرد.

ظلمت و تاریکی حکمفرما بود، اما وی شبحی را دید و خوله چنین می گوید:
«آنان هر مردی را که در منزل باشد خواهند کشت، بگیر این عبا را بپوش و مقنعه بر چهره بیفکن تا آنها معترض تو نشوند.»
سعید دست دراز کرده و عبا و نقاب را گرفت و در حالی که می لرزید و ترس آن داشت که سربازان سر رسیده او را پیش از خروج دستگیر کنند، چیزی نگذشت که او لباس زنانه را پوشید و از اتاق خارج شد و دید غوغای عجیبی برپا است.

سربازان مشغول غارت خانه هستند، ولی از خانه خارج شد و خوله را دید که در خیابان منتظر اوست، از شهامت و شجاعت دختر در شگفت ماند، آن گاه دید که وی جلو او به راه افتاد، او هم وی را دنبال کرد، همچنان رفتند تا به جای خلوتی رسیدند، خوله گفت:
«سپاس خدای را که سالم ماندی تا علی (ع) را نجات دهی، زیرا کسی جز تو نمی داند چه خطری ایشان را تهدید می کند. درست است که من این را می دانم، ولی چنان که می بینی نمی توانم به کوفه بروم و اطمینان هم به کسی ندارم که او را به این ماموریت بفرستم.»

سعید گفت: «من آرزویی در دنیا جز این ندارم که علی (ع) را از قتل نجات دهم، و از تو بی اندازه متشکرم که مرا نجات دادی، ولی اکنون بگو ببینم از کجا دانستی که خطری متوجه من است؟!...

بیشتر شهرت زیدان به سبب داستان‌های تاریخی اوست و زیدان را پیشگام این نوع ادبی می‌دانند. زیدان ۲۲ داستان تاریخی دارد که اولی المملوک‌الشارِد (چاپ ۱۸۹۱) و آخری شجره الدّر (چاپ ۱۹۱۴) است. از این میان، هفده داستان به تاریخ عرب و اسلام تا عصر صلاح‌الدین ایوبی بر می‌گردد، چهار داستان متعلق به تاریخ جدید مصر و یکی هم متعلق به تحولات عثمانی است. زیدان تحت تأثیر و نفوذ داستان‌نویسان اروپایی، به خصوص والتر اسکات و الکساندر دوما، بوده و گرچه نتوانسته به سطح هنری آنها برسد، در این زمینه در ادبیات عرب موفق بوده‌است.

در این داستان‌ها زیدان قصد دارد وقایع گذشته را در روند دگرگونی حیات سیاسی عرب روایت کند؛ ازاین‌رو، جنبه تعلیمی و سرگرمی داستان‌ها بر جنبه هنری آنها برتری دارد. داستان‌های وی طرح ساده‌ای دارند. محور اصلی این داستانها، عشق مجازی به زیبایی مسحورکننده زنی است که غالباً واقعیت مستند تاریخی ندارد. وی واقعیت‌های تاریخی را با این عشق مجازی می‌آمیزد و با نثری ساده و ایجاد کشمکش و تعلیق و هیجان، خواننده را تا پایان با خود همراه می‌کند.

داستان‌های وی بارها تجدید چاپ و به فارسی، ترکی، هندی، روسی، آلمانی و برخی زبان‌های دیگر ترجمه شده‌است. ناقدان شیوه داستان‌نویسی زیدان را ستایش می‌کنند، اما داستان‌هایش اعتبار تاریخی ندارند. به‌نظر می‌رسد که زیدان تعمداً، برای تحقیر عرب‌ها، تاریخ آنها را تحریف کرده‌است. نویسندگانی نظیر فَرح أَنطون در داستان أورشلیم الجدیده و القائم مقام نسیب بک در داستان خفایا مصر از او پیروی کرده‌اند، ولی هیچ‌کدام نتوانسته‌اند به محبوبیت زیدان دست یابند...

فهرست

خوارج
امام علی (ع) بهتراز معاویه
شهر فسطاط مصر
عبدالرحمن بن ملجم
شهادت امام علی (ع)
عمروعاص