علم النفس ؛ از دیدگاه دانشمندان اسلامی و تطبیق آن با روانشناسی جدید

علم النفس

نویسنده: شکوه السادات بنی جمالی , حسن احدی
ناشر: دانشگاه علامه طباطبایی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 200
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1388 ~ 1363 - دوره چاپ: 13 ~ 1

کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

واژه «سایکولوژی» یا روانشناسی و نسبت آن با روان انسان، همچون بسیاری از اصطلاحات علمی ریشه‌ای یونانی دارد و از دو کلمه تشکیل می‌شود. روانشناسی علمی در آخر ربع قرن نوزدهم به وجود آمد اما کاوش‌های روان‌شناختی همزمان با طلوع فلسفه آغاز گردید. هرکدام یک از ما با مکاتب مختلف روانشناسی در ارتباط هستیم. 

با این حال، رابطه نفس با بدن شبیه به رابطه هر شکل فیزیکی عادی با ماده آن نیست. همه شکل‌های فیزیکی با ماده خود طوری ادغام نمی‌شوند که مرکبی از دو عنصر تشکیل دهند (دو عنصر از لحاظ وجودی قابل تشخیص از یکدیگر هستند)، بلکه کاملاً‌در یکدیگر ذوب می‌شوند و در هم می‌آمیزند تا اتحاد کاملی تشکیل دهند. به این ترتیب، به شکل تماماً و به طور مستقیم در ماده حادث می‌شود. اما نفس، در تضاد با اشکال مادی خالص، به واسطه بعضی شکل‌ها یا قوّه‌های پست‌تر، در ماده خود تأثیر می‌گذارد و آن را هدایت می‌کند.

این پدیده،‌ یعنی آنجا که یک قوه یا یک شکل، از طریق دیگر قوه‌ها یا شکلها، به صورت مستقیم در ماده تأثیر می‌گذارد، «نفس» نام دارد. به این ترتیب، ملاصدار می‌گوید که نفس انته‌لکی (کمال) جسم مادی است زیرا با وساطت قوه‌ها وارد عمل می‌شود، و تأکید می‌کند که کلمه «اندام»، آنطور که در تعریف ارسطو از نفس دیده می‌شود، نمی‌تواند به معنای اندامهای فیزیکی، مثل دست، کبد یا معده باشد، بلکه معنای آن قوا یا نیروهایی است که نفس از طریق آنها کار می‌کند، نیروهایی مثل اشتها، تغذیه و هضم.

فهرست

قسمت اول: علم النفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی و تطبیق آن با آراء جدید
بخش اول: مفهوم نفس از دیدگاه قرآن
بخش دوم: نظریات جدید راجع به رابطه نفس با بدن
بخش سوم: قوای نفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی
بخش چهارم: آراء جدید راجع به عقل و مبادی آن
بخش پنجم: چگونگی کسب معرفت در روانشناسی جدید
قسمت دوم: هوش و عقل
بخش اول: روانشناسی: پاسخ به چرایی و معمای رفتار
بخش دوم: هوش و عقل