طهران قدیم ؛ پنج جلدی

طهران قدیم

نویسنده: جعفر شهری
ناشر: معین
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 2500
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1381 - دوره چاپ: 3 

 

مروری بر کتاب

مصور

جلد اولش از دروازه‌های سیزده‌گانه تهران قدیم و عصر ناصرالدین‌شاهی هست تا خیابان‌‌ها و کسبۀ معروف آن زمان و اخلاق و رفتار تهرانی‌ها و نقل زندگی قمر و عبدالله آشی و شیخ حسن دیوانه و کله پزیها و آجیل فروشی ها و نقل بعض ناهنجاریهای رفتاری مردم آن زمان که بعضیهاش تا این زمان هم ادامه دارد و...

خیابان‌های ابتدایی تهران اینها بوده ند: خیابان چراغ گاز یا چراغ برق که الان اسمش خیابان امیرکبیر است که کارخانه چراغ گاز و بعدها کارخانه برق آنجا ساخته شده. خیابان لاله‌زار هم که معرف حضور هست، خیابان باغ‌شاه یا خیابان سپه که خیابان امام فعلی است، خیابان ناصریه، خیابان امیریه -عین الدوله که خیابان امیریه و محلی بوده برای خر سواری و یابو سواری و کارهای دیگر از نوع چیز یعنی جیز که خب گفتن ندارد و...

خیابان علاءالدوله که خیابان فردوسی فعلی است، خیابان دروازه شمیران و... خیابان امیریه خیابان پر آب و درختی بوده که اشراف نشین محسوب میشده و محل خربازی و یابو سواری و نمایش آخرین مدل خرهای موجود در مملکت بوده و مایه دارها بهترین الاغهای بندری و خوبترین کره های ورامینی و زیباترین خرهای دولابی را همراه با کلیۀ جهازات بیرون میآوردند و آنجا نمایش میدادند و پزش را میدادند.

همان شهرک به بالا، جردن به پایین حالا. جالب اینکه خرسواری در این خیابان یک معنی میداده و یابوسواری یک معنی دیگر... علاوه برآن داشتن چپق در دست یا سیگار در دست هم معانی متفاوت میداده.

چپق به دستان طبعی شیرخشتی داشته ند و خرسوار بوده ند؛ سیگار به دستان به اناث کشش داشته ند که خب یابوهه را هم سوار میشدند. انگار تا همین اواخر لفظ سیگارکشی متداول خانه دارها و خانمهای بدنام بوده...