سید محمود علایی طالقانی (۱۳ اسفند ۱۲۸۹ - ۱۹ شهریور ۱۳۵۸) روحانی شیعه، سیاست‌مدار، از بنیانگذاران نهضت آزادی ایران، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی و نخستین امام جمعه تهران پس از انقلاب ۵۷ بود.وی در ۱۳ اسفند ۱۲۸۹ خورشیدی (برابر با روز یکشنبه ۴ ربیع الاول ۱۳۲۹ قمری) در خانواده‌ای اهل علم و دارای روحیات انقلابی در روستای گلیرد طالقان دیده به جهان گشود، پدرش ابوالحسن علایی طالقانی نخستین استاد وی بود...

محمود طالقانی در دوران نهضت ملی شدن نفت به همراه سید رضا زنجانی به حمایت از محمد مصدق برخاست و پس از کودتای ۲۸ مرداد (سقوط دولت مصدق) به همراه جمع کثیری از طرفداران مصدق به نهضت مقاومت ملی پیوست. پس از توقف فعالیت‌های نهضت مقاومت ملی، طالقانی در شروع مجدد فعالیت‌های جبهه ملی ایران به رهبری اللهیار صالح فعالیت کرد و به شورای مرکزی جبهه ملی ایران راه یافت. طالقانی در کنگره جبهه ملی در سال ۱۳۴۰ به عنوان هیئت مؤسس شرکت کرده و از سوی شرکت کنندگان در کنگره به عضویت شورای مرکزی انتخاب شد. محمود طالقانی، مهدی بازرگان و یدالله سحابی در سال ۱۳۴۰، حزب نهضت آزادی ایران را براساس عقاید ملی-مذهبی تشکیل دادند.

محمود طالقانی چندبار به علت فعالیت‌های سیاسی، توسط رژیم پهلوی به زندان رفت و یک بار نیز تبعید شد. وی در تشکیل سازمان مجاهدین خلق ایران نقش بسیار مؤثری داشت و با بنیان گذاران آن سازمان به ویژه محمد حنیف‌نژاد بسیار نزدیک و هم‌فکر بود. اما با کسانی که تحت عنوان سازمان پیکار در سال ۱۳۵۴ از سازمان مجاهدین منشعب شدند، سخت مخالفت کرد. طالقانی از رهبران انقلاب ۱۳۵۷ ایران بود و پس از ترور مرتضی مطهری، ریاست شورای انقلاب را برعهده گرفت. طالقانی در اواخر عمرش از طرف آیت الله روح‌الله خمینی به عنوان امام جمعه تهران معرفی شد. پس از آن نیز وارد مجلس خبرگان قانون اساسی شد و یک ماه بعد به طرز مشکوکی درگذشت...

با پیروزی انقلاب اسلامی و به دنبال درخواست عده ای از مردم که خواستار برپایی نماز جمعه بودند ، مرحوم طالقانی که حتی تجربه تشکیل نماز جمعه در زندان را داشت ،پس از مشورت با دوستان و عده ای از علما پیشنهاد تشکیل و برپایی نماز جمعه در تهران و شهرستان ها را به آیت الله خمینی ارائه کرد، و با موافقت ایشان اولین نماز جمعه تهران به امامت طالقانی در اولین ماه رمضان 1358 در محل دانشگاه تهران بر پا شد.

روز جمعه پنجم مرداد سال 1358 برابر با سوم ماه مبارک رمضان سال 1399 ق، اولین نماز جمعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به امامت مرحوم آیت‏ الله سیدمحمود طالقانی در دانشگاه تهران برگزار شد و امروز پس از گذشت سالها مرور خصوصیات بزرگمردی از تاریخ انقلاب آن هم از زوایه خاطرات حضرت آیت الله خامنه ای، غرورآفرین است.

برچسب ها: کتاب طالقانی