ضربت متقابل ؛ کارنامه عملیاتی لشکر 27 محمد رسول الله(ص) در تابستان 1361

ضربت متقابل

نویسنده: گل علی بابایی
ناشر: سوره مهر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1008
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1393 ~ 1388 - دوره چاپ: 14 ~ 4

مروری بر کتاب

مصور

اثر برگزیده دوازدهمین جشنواره انتخاب بهترین کتاب سال دفاع مقدس در رشته پژوهش

این اثر، جلد دوم کتاب «همپای صاعقه» است و به کارنامه عملیاتی سپاه محمد رسول الله(ص) در عملیات رمضان ـ از تیر ماه سال 1361 تا پایان شهریور ماه همان سال ـ پرداخته است. «ضربت متقابل» در چهارده فصل با عناوین تدبیر تعقیب متجاوز، اهداف طرح عملیاتی کربلا، شناسایی و سازماندهی، تلاش های بازدارنده، ضربت متقابل، رخنه ناموفق، نبرد فطر، همت چاره ساز، انتخاب راه کار، مصاف با دژهای مثلثی، مثلث سوم، آخرین تمهیدات، واپسین تکاپو و ترازبندی نبرد رمضان شکل گرفته است. نوشته‌های کتاب بیانگر واقعیت جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و کاملاً مستند و معتبر است و جای هیچ شک و شبهه‌ای برای حقایق موجود در عملیات رمضان به جا نمی‌گذارد.

نویسنده اثر تاریخ واقعی جنگ را بدون دخل و تصرف همراه با خاطرات فرماندهان روایت می‌کند و فضاسازی و شخصیت‌سازی در این کتاب جایی ندارد؛ چراکه در پژوهش نمی‌توان شخصیت کاذب و خیالی ایجاد کرد و باید عین همان که هست گفته ‌شود. به زندگی روزمره شهید همت و متوسلیان هم در ضربت متقابل اشاره شده است؛ ولی باز هم نمی‌توان گفت کتاب خاطره‌نویسی است، چون درخاطره‌نویسی دست خاطره‌نویس باز و ممکن است کنار شخصیت اصلی، شخصیت‌پردازی را هم چاشنی کار بکند.

بنا بر گفته نویسنده اثر، این کتاب در ابتدا برای مخاطب خاص نوشته شد اما پس از انتشار، بسیار سریع کمیاب و مشخص شد جز مخاطب خاص خواننده عام هم آن را پسندیده است...البته این به دلیل نگارش روان و سبک تاریخ‌نگاری شیرین کتاب است و کسی که حتی جنگ تحمیلی را ندیده می‌تواند با خواندن آن و درک جزئیات جنگ از کتاب لذت ببرد.

اطلاعات این کتاب از طریق نوارهای گفت وگو با فرماندهان، جلسات، بیسیم‌های شب عملیات تا لحظه پایان عملیات، مصاحبه با خانواده‌های رزمندگان و... استخراج شده است، مرتب کردن این نوارها و مشخص کردن هویت و مسئولیت هر یک از افرادی که در حال صحبت است، با توجه به گذشت زمان و اینکه این لشکر 14 فرمانده داشته که در جلسات صحبت می‌کرده‌اند، کاری بسیار سخت بوده است. نگارش کتاب از لحظه کلید خوردن تا پایان پژوهش سه سال به طول می‌انجامد و طی11 ماه و نیم منابع صوتی آن تنظیم می‌شود.

«ضربت متقابل» در چهارده فصل با عناوین تدبیر تعقیب متجاوز، اهداف طرح عملیاتی کربلا، شناسایی و سازماندهی، تلاش های بازدارنده، ضربت متقابل، رخنه ناموفق، نبرد فطر، همت چاره ساز، انتخاب راه کار، مصاف با دژهای مثلثی، مثلث سوم، آخرین تمهیدات، واپسین تکاپو و ترازبندی نبرد رمضان شکل گرفته است.

نوشته‌های کتاب بیانگر واقعیت جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و کاملاً مستند و معتبر است و جای هیچ شک و شبهه‌ای برای حقایق موجود در عملیات رمضان به جا نمی‌گذارد. نویسنده اثر تاریخ واقعی جنگ را بدون دخل و تصرف همراه با خاطرات فرماندهان روایت می‌کند و فضاسازی و شخصیت‌سازی در این کتاب جایی ندارد؛ چراکه در پژوهش نمی‌توان شخصیت کاذب و خیالی ایجاد کرد و باید عین همان که هست گفته ‌شود.

به زندگی روزمره شهید همت و متوسلیان هم در ضربت متقابل اشاره شده است؛ ولی باز هم نمی‌توان گفت کتاب خاطره‌نویسی است، چون درخاطره‌نویسی دست خاطره‌نویس باز و ممکن است کنار شخصیت اصلی، شخصیت‌پردازی را هم چاشنی کار بکند. بنا بر گفته نویسنده اثر، این کتاب در ابتدا برای مخاطب خاص نوشته شد اما پس از انتشار، بسیار سریع کمیاب و مشخص شد جز مخاطب خاص خواننده عام هم آن را پسندیده است...

البته این به دلیل نگارش روان و سبک تاریخ‌نگاری شیرین کتاب است و کسی که حتی جنگ تحمیلی را ندیده می‌تواند با خواندن آن و درک جزئیات جنگ از کتاب لذت ببرد. اطلاعات این کتاب از طریق نوارهای گفت وگو با فرماندهان، جلسات، بیسیم‌های شب عملیات تا لحظه پایان عملیات، مصاحبه با خانواده‌های رزمندگان و... استخراج شده است، مرتب کردن این نوارها و مشخص کردن هویت و مسئولیت هر یک از افرادی که در حال صحبت است، با توجه به گذشت زمان و اینکه این لشکر 14 فرمانده داشته که در جلسات صحبت می‌کرده‌اند، کاری بسیار سخت بوده است.