صناعات ادبی ؛ فن بدیع و اقسام شعر فارسی ؛ سلفون

صناعات ادبی

نویسنده: جلال الدین همایی
ناشر: علمی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 310
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1363 - دوره چاپ : 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب 

فن بدیع و اقسام شعر فارسی

علم بدیع یا فن بدیع در اصطلاح ادبیات، سومین فن (بعد از معانی و بیان) از فنون بلاغت است و موضوع آن آرایش‌های سخن فصیح و بلیغ در نظم و نثر است.به این آرایش‌ها محسّنات و صنایع بدیعی و نیز آرایه‌های ادبی می‌گویند. بدیع را مانند ادویه دانسته‌اند که اگر به اندازه استعمال شود، غذا را مطبوع و لذیذ می‌کند، و اگر زیاد شود آن را تند و نامطبوع می‌سازد.

واژهٔ بدیع صفتی است بر وزن فعیل (مشبّهه) دارای دو معنی فاعلی «پدیدآورنده» و مفعولی «نوپدید و شگفت». کلمهٔ بدیع در لغت به‌­معنی چیز تازه و نوظهور و نوآیین و در اصطلاح عبارت است از آرایش سخن فصیح و بلیغ، خواه نظم باشد و خواه نثر و مرادف آن ­را سخن‌­آرایی و نادره‌­گویی و نغزگفتاری می‌توان گفت.

میل مفرظ نویسنده یا شاعر به آوردن صنایع بدیعی و گردآوردن اقسام و انواع بدیع، در یک بند یا بیت، درست مانند آن است که عروس را بیش از اندازه آرایش کنند و بیش از حدّ معمول بر او زینت ببندند، به طوریکه او خود احساس ملال خواهد کردنمونه‌هایی از شیوهٔ کاربرد اصولی و کاربردهای نامتعارف استفاده از صنایع بدیعی در ادبیات یافت می‌شود.