صلح امام حسن (ع) ؛ پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ ؛ متن کامل

صلح امام حسن (ع) 

نویسنده: شیخ راضی آل یاسین
مترجم: آیت الله سید علی خامنه ای
ناشر: آسیا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 546
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1348 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : درحد نو ، سلفون کتاب در قسمت جلد و عطف پوسته زده است

مروری بر کتاب 

پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ

یکی از این برگ‌ها، ترجمه اثری است از یک عالم برجسته شیعه در حوزه تاریخ زندگی امام مجتبی(ع) که به قلم توانای یک روحانی برجسته ایرانی در سال ۱۳۴۸٫ش برای نخستین بار چاپ شد؛ مترجمی که در عین تسلط بر زبان عربی و فارسی، اهل تاریخ و فهم آن بود و این امتیاز مضاعف، توانست ترجمه این کتاب را در قالبی نیکو و پسندیده درآورد و برای یک بار، کاری که کمتر نیاز به تکرار و مشابه دارد، فراهم سازد! 

داستان صلح امام حسن(ع) در مقایسه با قیام امام حسین(ع) همیشه نیازمند نوعی تحلیل منطقی و تاریخی برای ارائه یک درک درست از این دو حادثه در ظاهر متفاوت بوده است. به عبارت دیگر، در نگاه ابتدایی، این دو رخداد، متفاوت از یکدیگرند و این امر به ویژه با توجه به عقاید مذهبی شیعیان درباره امامان(ع)، نقطه ابهامی را پدید آورده است که نیازمند پاسخی روشن و تاریخی است.

این که چرا امام حسن(ع) صلح کرد و چرا امام حسین(ع) قیام؟! افزون بر این، مورخان مسلمان همواره از یک نکته رنج می‌بردند؛ این که به رغم انباشتگی آثار پیرامون امام حسین(ع) به چه دلیل توجه چندانی به زندگی سیاسی امام مجتبی(ع) و آن رخداد مهم تاریخی صورت نگرفته است؟!

متن ترجمه، نشان می‌دهد که مترجم از قلمی رسا و توانا برخوردار بوده و به خوبی از کلمات و تعابیر برای رساندن مقصود بهره برده است. در واقع، در این ترجمه، هم امانتداری شده و هم حرمت زبان پارسی پاس داشته و به هیچ روی، یکی فدای دیگری نشده است.

نویسنده متن عربی، به تناسب زمان نگارش، متنی از یک سو محققانه و از سوی دیگر ادیبانه نوشته است. او خود شاعر بوده و دیوان داشته و این اثر نیز در زمره آخرین کارهای علمی اوست. طبیعی است که ترجمه هم نیازمند قلمی ادیبانه بوده و بدون تردید و با توجه به تسلط مترجم به ادبیات فارسی، این کار با روانی و زیبایی هرچه تمام تر به انجام رسیده است.

شاید انتخاب یک عنوان افزوده بر نام کتاب، گویای ذوق ادبی مترجم باشد. «صلح الحسن» به «صلح امام حسن(ع)» ترجمه شده و در عین حال عنوان ادیبانه دیگری ذیل آن آمده است: «پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ». روشن است که کاربرد قلم ادیبانه برای شرح حماسه‌های نظامی و نبردهای تند و تیز آسان است، اما در بیان حادثه‌ای که به صلح انجامیده، می‌بایست توانی دو چندان برای تبیین آن با استفاده از جملات و تعابیر به کار برد. این کاری است که هم در متن عربی و هم فارسی، به خوبی انجام شده است.

آنچه گفته شد نباید ما را از این نکته غافل کند که نویسنده، محققانه از متون تاریخی بهره‌گرفته و با رعایت اصول پژوهش، کار بررسی این مقطع از تاریخ شیعه را به انجام رسانده است. نقل یک بخش از این کتاب، می‌تواند دقت مورخانه مؤلف و هم زمان نثر زیبای مترجم را نشان دهد: 

«بعدها که ساده دلی و سطحی نگری بلای جان مورخان شد و در هرآنچه از تاریخ اسلام فراهم آوردند اثر گذارد، این افسانه ساختگی نیز رنگ حقیقت و واقعیت گرفت. گروهی که در اقلیت بودند زبان از یاوه گویی نگاه داشتند، ولی بعضی پا را از حقیقت فراتر نهاده و دچار خبط و آشفته گویی شدند که گفتند حسن، خود نیز صریحاً به بیعت اعتراف کرده است!