شیخ شامل داغستانی

شیخ شامل داغستانی

نویسنده: فیتیس روی مک لیم
مترجم: کاوه بیات
ناشر: دفتر پژوهشهای فرهنگی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 140 - اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1370 - دوره چاپ: 1

کمیاب  - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب 

تصاویر گلاسه

شمال قفقاز منطقه ای کوهستانی است که از غرب به دریای سیاه، از شرق به دریای مازندران، از شمال به دشت های روسیه و مناطقی از باکو و شیروان و گنجه و از جنوب به گرجستان محدود می باشد. بیش از بیست و پنج گروه قومی و زبانی از جمله: آوارها، دارگاها، لزگی‏ها، قمق‏ها، لاک‏ها، تابه سران‏ها، تات‏ها و ... با نام کلی داغستان در این منطقه زندگی می کنند. داغستان و مردم آن‏ از دیرباز با ایران و ایرانیان پیشینه ی تاریخی‏ و بستگی‏ های فراوان داشته ‏اند. 

تا سال ها، مردمی ایرانی نژاد مانند: سکاها، آس ها، آلان ها،  آوارها، تات ها، تابه سران ها و ... در این سرزمین‏ زیسته و نگهبانان دربند و داریال بوده‏ اند، گاه با ایرانیان در زیر یک پرچم زیست‏ کرده‏اند و گاه جنگ و جدالی پیش آمده و در بیشتر اوقات خود نگهبانان مرزهای‏ شمال غربی ایران در برابر هجوم قبایل مهاجم بوده ‏اند. 

نزدیک به دویست و اندی سال پیش نیروهای روس به اندیشه ی دست اندازی به سرزمین های جنوبی تر و با چشم طمع بر سرزمین های شمال قفقاز، به کمک توپخانه ی پیشرفته‌ ی خود به این منطقه تاخته و درصدد تصرف آن بر آمدند. در برابر، اقوام داغستانی نیز به رویارویی شدیدی با روس ها پرداختند به طوری که جنگ های این منطقه به بدترین و سخت‌ترین جنگ های آن روز روسیه تعبیر می‌شود، تا جایی که بسیاری از سربازان روس از ترس اعزام به جبهه ی قفقاز از ارتش می‌گریختند. 

شیخ شامل داغستانی (۱۷۹۷-۱۸۷۱) رهبر سیاسی و نظامی و مذهبی جنبشی ضد حکومت روسیه تزاری در داغستان بود.قیام او بر ضد روس‌ها دنباله قیام‌های پیشین در منطقه قفقاز به رهبری شیخ منصور و قاضی مراد بود. پس از کشته شدن قاضی مراد یکی از مریدان او بنام حمزه‌بیگ رهبری قیام ضد تزاری را به دست گرفت. وقتی حمزه‌بیگ به دست حاجی مراد کشته شد، شیخ شامل به رهبری جنبش رسید. او از ۱۸۳۹ به مدت بیست سال به مبارزه با نیروهای تزاری پرداخت.

شمیل با شعار تقوا و انصاف در اجرای قوانین شریعت در متحد کردن قبایل قفقاز برای مبارزه با روسها مؤثر بود. یکی از منابع روسی از او به عنوان «مردی با درایت و سیاستمداری ظریف» یاد کرد. او معتقد بود که روسیه با الکل ارزش‌های سنتی را فاسد کرده‌است. شمیل در برابر ارتش منظم روس از تاکتیک‌های نامنظم و چریکی استفاده می‌کرد. در سال ۱۸۴۵ یک ستون ۸ تا ده هزار نفری به فرماندهی کنت ورونتسوف به دنبال نیروهای او وارد جنگل‌های چچن شدند. نیروهای او ستون روس را محاصره کرده و آن را منهدم کردند. این امر تلاش ورونتسوف را برای جدا کردن چچن از امامت که نقشه او بود، نابود کرد.در ۱۸۵۹ همراه خانواده‌اش تسلیم و دستگیر شد. مدتی در داغستان زندانی بود. بعد او را به کیف فرستادند...