شرح صد غزل از حافظ

شرح صد غزل از حافظ

نویسنده: محمدعلی زیبائی
ناشر: پاژنگ
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 607
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1367 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب 

در این اثر به شرح صد غزل از دیوان شمس تبریزی پرداخته شده است. شارح در مقدمه کتاب، ابتدا به بیان زندگی‌نامه «مولانا جلال‌الدین محمد بلخی» و معرفی آثار وی پرداخته و سپس مبحثی را نیز به شرح سرگذشت و معرفی «شمس تبریزی» و بیان ارتباط معنوی وی با مولوی اختصاص داده و در ادامه به توضیح و شرح صد غزل ابتدایی دیوان شمس روی آورده است.

وی همچنین کوشیده است که در هر سروده معنی لغات، اصطلاحات عرفانی و درونمایه عاشقانه ابیات را توضیح داده و وزن عروضی هر شعر را نیز ذکر نماید.

حافظ، انسان کامل نیست، بلکه کاملا انسان است. از این رو همانقدر بزرگ است که جهان. چرا که انسان، خود جهانی است میان جهان های دیگر. حافظ، انسانی همیشه در راه است، آباد کننده و ویران کننده، دیر می آید و دیر می رود، می آید و نمی رود، هست و نیست، در آسمان است و در زمین، در خانه ها و خیابان ها و کوچه ها و خلوت های ما. در صورت است و در معنا؛ انسانی است مطلقا شاعر و شاعری ست مطلقا انسان. او «حافظه ی ماست و در ذهن و زبان همه ی فارسی زبانان، تا همیشه یی که زبان فارسی و فرهنگ اسلامی / ایرانی پایدار است، حضور دارد»

دیوان حافظ که مشتمل بر حدود ۵۰۰ غزل، چند قصیده، دو مثنوی، چندین قطعه و تعدادی رباعی است، تاکنون بیش از چهارصد بار به اشکال و شیوه‌های گوناگون، به زبان فارسی و دیگر زبان‌های جهان به چاپ رسیده‌است. شاید تعداد نسخه‌های خطّی ساده یا تذهیب‌شدهٔ آن در کتابخانه‌های ایران، افغانستان، هند، پاکستان، ترکیه و حتی کشورهای غربی از هر دیوان فارسی دیگری بیشتر باشد.

نکتهٔ خاصی که در دیوان حافظ وجود دارد، کثرت نسخه‌هایی با مفردات و واژه‌های گوناگون است که این خصیصه باعث بروز تصحیحات متعدد و گاه متناقض هم در بین مصححان می‌شود

حافظ را چیره‌دست‌ترین غزل سرای زبان فارسی دانسته‌اند موضوع غزل وصف معشوق، می، و مغازله است و غزل‌سرایی را باید هنری دانست ادبی، که درخور سرود و غنا و ترانه‌پردازی است.

با آن‌که حافظ غزل عارفانهٔ مولانا و غزل عاشقانهٔ سعدی را پیوند زده، نوآوری اصلی او در تک‌بیت‌های درخشان، مستقل، و خوش‌مضمون فراوانی است که سروده‌است. استقلالی که حافظ از این راه به غزل داده به میزان زیادی از ساختار سوره‌های قرآن تأثیر گرفته‌است، که آن را انقلابی در آفرینش این‌گونه شعر دانسته‌اند